Πλούτων, Χάρων, Ζήνα και Δήμητρα: πλανήτες ή κάτι άλλο;

[Maroulita]

Η Πράγα φιλοξένησε τις τελευταίες μέρες 2.500 αστρονόμους από 75 χώρες όλου του κόσμου, οι οποίοι κλήθηκαν, μεταξύ άλλων, ν' αποφασίσουν για τον τελικό ορισμό του όρου 'πλανήτης', ύστερα από τη σχετική πρόταση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU).

Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) πρότεινε ένα νέο ορισμό του όρου 'πλανήτης', ο οποίος βασίζεται στη δυνατότητα που έχει η σύγχρονη επιστήμη να υπολογίσει τις εγγενείς φυσικές ιδιότητες ενός σώματος, έτσι ώστε να οριστεί και η πραγματική φύση του. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης, Ron Ekers, το σκεπτικό που υπόκειται του ορισμού είναι το εξής: «Η σύγχρονη επιστήμη μας δίνει ακόμη περισσότερη γνώση, πέρα από το απλό δεδομένο ότι τα σώματα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο φαίνεται να κινούνται σε σχέση με τους σταθερούς αστέρες. Για παράδειγμα, οι νέες πρόσφατες ανακαλύψεις έχουν να κάνουν με σώματα στις εξώτερες περιοχές του Ηλιακού μας συστήματος, τα οποία έχουν μέγεθος συγκρίσιμο ή και μεγαλύτερο από αυτό του Πλούτωνα. Αυτές οι ανακαλύψεις έφεραν στην επιφάνεια την ερώτηση αν θα πρέπει να θεωρηθούν 'νέοι' πλανήτες ή όχι.»

Στην προκειμένη περίπτωση, οι προϋποθέσεις που αρχικά τέθηκαν για να οριστεί ένα σώμα ως πλανήτης είναι οι εξής:

1. το σώμα πρέπει να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν αστέρα, χωρίς όμως το ίδιο ν' αποτελεί τέτοιον,
2. το σώμα πρέπει να είναι τόσο ευμεγέθες και συμπαγές, έτσι ώστε το βαρυτικό του πεδίο να του δίνει μια κατά το πλείστον σφαιρική μορφή.

Ο Richard Binzel, μέλος της Επιτροπής Ορισμού του όρου Πλανήτη (Planet Definition Committee) λέει σχετικά: «Σκοπός μας ήταν να βρούμε μια επιστημονική βάση για το νέο ορισμό του όρου 'πλανήτης' και επιλέξαμε ως καθοριστικό παράγοντα την βαρύτητα. Η φύση είναι αυτή που αποφασίζει αν ένα σώμα είναι πλανήτης ή όχι.»

Συγκεκριμένα, ο προτεινόμενος ορισμός που δόθηκε από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση (IAU) στο “Resolution 5 for GA-XXVI” είναι ο εξής: «Ένας πλανήτης είναι ένα ουράνιο σώμα, το οποίο (α) έχει την επαρκή μάζα, ώστε το βαρυτικό του πεδίο να ξεπερνά τις άκαμπτες σωματικές δυνάμεις και να δημιουργεί μια υδροστατική ισόρροπη (σχεδόν σφαιρική) μορφή και (β) βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν αστέρα, χωρίς το ίδιο να είναι τέτοιος ή να είναι δορυφόρος κάποιου άλλου πλανήτη.» Αν ο συγκεκριμένος ορισμός γινόταν αποδεκτός, τότε ο Χάροντας, ο 2003 UB313 και η Δήμητρα θα εντάσσονταν στη λίστα των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, το οποίο και θα αποτελείτο πλέον από 12 πλανήτες, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπήρχε περίπτωση να προστεθούν και αρκετά άλλα «υποψήφια» ουράνια σώματα.

Τα μέλη της IAU συμφώνησαν τελικά ότι ένας 'κλασικός πλανήτης' ορίζεται ως «το ουράνιο σώμα, το οποίο (α) βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο (περιορίζοντας έτσι τον ορισμό μόνο στα σώματα του Ηλιακού Συστήματος), (β) έχει την επαρκή μάζα, ώστε το βαρυτικό του πεδίο να ξεπερνά τις άκαμπτες σωματικές δυνάμεις και να δημιουργεί μια υδροστατική ισόρροπη (σχεδόν σφαιρική) μορφή και (γ)κυριαρχεί στο χώρο-'γειτονιά' γύρω από την τροχιά του.»

Βασιζόμενοι στον παραπάνω ορισμό, το ηλιακό μας σύστημα αυτή τη στιγμή απαρτίζεται από:

• τους 8 'κλασικούς πλανήτες' (classical planets): Ερμής, Αφροδίτη, Γη, ¶ρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας,
• μια ξεχωριστή κατηγορία 'νάνων πλανητών' (dwarf planets), η οποία διαχωρίζεται από τους πλανήτες. Oι 'νάνοι πλανήτες' είναι «τα ουράνια σώματα (α) που έχουν τροχιά γύρω από τον Ήλιο, (β) έχουν την επαρκή μάζα, ώστε το βαρυτικό τους πεδίο να ξεπερνά τις άκαμπτες σωματικές δυνάμεις και να δημιουργεί μια υδροστατική ισόρροπη (σχεδόν σφαιρική) μορφή, (γ) δεν κυριαρχούν στο χώρο γύρω από την τροχιά τους και (δ) δεν είναι δορυφόροι.» Τα πρώτα μέλη αυτής της ομάδας είναι η Δήμητρα, ο Πλούτωνας και ο 2003 UB313, αν και αναμένεται να ανακοινωθούν και άλλοι στους επόμενους μήνες και χρόνια.
• άλλα ουράνια σώματα (αστεροειδείς του ηλιακού συστήματος, TNOs, κομήτες και άλλα μικρά σώματα), εκτός από τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, τα οποία ονομάζονται 'μικρά σώματα του ηλιακού συστήματος' (small solar system bodies).

Όσον αφορά τον πλέον 'νάνο πλανήτη' Πλούτωνα αναγνωρίζεται ότι αποτελεί ένα σημαντικό πρωτότυπο μας νέας κατηγορίας σωμάτων που βρίσκονται στη ζώνη Kuiper, πέρα από τον Ποσειδώνα και προτείνεται να ονομαστούν 'πλουτώνια σώματα' (plutonian objects). Ο Πλούτωνας είχε ανακαλυφθεί το 1930 και απέκτησε το στάτους του πλανήτη, επειδή ήταν αρχικά πιθανά τόσο μεγάλος όσο η Γη. Πάντοτε όμως διατυπώνονταν αντιρρήσεις για το αν θα πρέπει να διατηρήσει αυτή τη θέση. Ένας πλουτώνιος πλανήτης διαχωρίζεται από τους κλασικούς πλανήτες, καθώς βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, η οποία τροχιά έχει ιδιαίτερη κλίση (έχει μεγάλη τροχιακή κλίση), δεν είναι απαραίτητα σφαιρική (έχει μεγάλη τροχιακή εκκεντρότητα), ενώ ολοκληρώνεται σε περισσότερο από 200 χρόνια. Στην κατηγορία των πλουτώνιων πλανητών εντάσσονται πρωτοτυπικά ο Πλούτωνας, ο Χάρων (Charon) και ο 2003 UB313.

Πιο συγκεκριμένα, ο Χάρων είναι ένα αρκετά μεγάλο και συμπαγές σώμα, το οποίο θεωρείτο φεγγάρι του Πλούτωνα, τώρα όμως περιγράφεται σαν ο 'διπλός πλανήτης' του. Ανακαλύφθηκε το 1978 κι έχει τροχιακή περίοδο 248,1 χιλιόμετρα, με μέση απόσταση από τον ήλιο 5.916 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Τόσο ο Πλούτωνας, όσο και ο Χάρων είναι αρκετά μεγάλα και συμπαγή σφαιρικά σώματα. Θεωρούνται «διπλοί πλανήτες», επειδή το κοινό βαρυτικό τους κέντρο (barycentre) είναι ένα σημείο το οποίο βρίσκεται στο χώρο, έξω από την επιφάνεια του Πλούτωνα. Γι' αυτόν το λόγο, η Σελήνη, παρόλο που είναι ένα σφαιρικό σώμα, δεν μπορεί να θεωρηθεί πλανήτης, καθώς το κοινό βαρυτικό κέντρο που έχει με τη Γη βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της τελευταίας.

Το ουράνιο σώμα 2003 UB313 ή ανεπίσημα Xena (σύμφωνα με τον καθ. Βάρβογλη Χ. του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχει ονομαστεί Xena ή Ζίνα ή Ξένη στα ελληνικά) ανακαλύφθηκε το 2003, ενώ βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, πέρα από τον Ποσειδώνα. Οι πρόσφατες φωτογραφίες που πάρθηκαν από το Hubble Space Telescope έδειξαν ότι ως προς το μέγεθός του, το συγκεκριμένο σώμα είναι τόσο μεγάλο ή και μεγαλύτερο από τον Πλούτωνα (έχει διάμετρο 2.398 χιλιόμετρα ή είναι περίπου 113 χιλιόμετρα μεγαλύτερο του Πλούτωνα). Η περίοδος τροχιακής του περιστροφής είναι 560 έτη, ενώ η μέση απόσταση του από τον ήλιο είναι 14.518 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Η Δήμητρα, όταν ανακαλύφθηκε το 1801, είχε αποκαλεστεί πλανήτης, ενώ η τροχιά της βρισκόταν στη ζώνη των αστεροειδών, ανάμεσα στον ¶ρη και το Δία. Η ανακατάταξη και η ένταξή της στους αστεροειδείς ή δευτερεύοντες πλανήτες οφειλόταν στο γεγονός ότι τον 19ο αιώνα οι αστρονόμοι δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα ως προς το μέγεθος και το σχήμα της, επιπλέον είχαν ανακαλυφθεί πλείστα ακόμη σώματα στην ίδια περιοχή. Οι πρόσφατες ωστόσο φωτογραφίες που πάρθηκαν από το Hubble Space Telescope συντέλεσαν στον ακριβή υπολογισμό του μεγέθους και του σχήματός της, το οποίο είναι σχεδόν σφαιρικό. Η περίμετρός της είναι 578 μίλια (ας λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι η διάμετρος της Γης είναι 7.926 μίλια και του Πλούτωνα 1.430), η τροχιακή της περίοδος είναι 4.6 έτη, με μέση απόσταση από τον ήλιο 414 εκατομμύρια χιλιόμετρα.


Πώς τώρα η τελική απόφαση των αστρονόμων σχετικά με τα τρία σώματα που αναφέρθηκαν θα μπορούσε να επηρεάσει την αστρολογική τέχνη; Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η ένταξη του Χάροντα, του 2003 UB313 και της Δήμητρας στο «κλαμπ» των πλανητών θα μπορούσε επηρεάσει το ζήτημα των κυβερνητών των ζωδίων, το οποίο είναι ανοιχτό. Όπως ξέρουμε, ο Δίας είναι κυβερνήτης του Τοξότη και των Ιχθύων, ο Ερμής είναι κυβερνήτης των Διδύμων και της Παρθένου, ενώ η Αφροδίτη είναι κυβερνήτης του Ταύρου και του Ζυγού. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Δήμητρα κυβερνά τον Ταύρο, άλλοι λένε ότι κυβερνά την Παρθένο (Eleanor Bach). Και για το σώμα 2003 UB313 κάποιοι αστρολόγοι έχουν προτείνει ότι συγκυβερνά το Ζυγό. Είναι επίσης γνωστές οι απόψεις των αστρολόγων σχετικά με τον πλανητοειδή Χείρωνα, ο οποίος κατ' άλλους θα μπορούσε να είναι κυβερνήτης του Τοξότη, ενώ άλλοι θεωρούν ότι κυβερνά την Παρθένο.

Βέβαια, το γεγονός ότι ο Πλούτωνας δεν συγκαταλέγεται πλέον στην ομάδα των 'κλασικών πλανητών' είναι ένα ζήτημα που θα τύχει συζήτησης στους κόλπους της αστρολογικής κοινότητας. Όπως και να έχει, μόνο μέσα από εξειδικευμένες και ενδελεχείς μελέτες θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με τους κυβερνήτες των ζωδίων.

Ελπίζουμε ότι η αστρολογική κοινότητα, μέσω των επίσημων ομοσπονδιών της, να δώσει σύντομα απαντήσεις πάνω σ' αυτό το θέμα και ευχόμαστε ότι και οι δικοί μας Έλληνες αστρολόγοι θα συνδράμουν σ' αυτό.




http://www.iau2006.org/mirror/www.ia...u0601_Q_A.html
http://www.space.com/scienceastronom...efinition.html
http://www.space.com/scienceastronom...net_qanda.html
http://www.physics4u.gr/news/2006/scnews2569.html
http://www.iau2006.org/mirror/www.ia...1_release.html
http://www.iau2006.org/mirror/www.ia...603/index.html
http://www.iau2006.org/mirror/www.ia...602/index.html

[Βασιλης Παπαδολιας]

Πολύ σωστή η ενημέρωση για τις αστρονομικές εξελίξεις. Πιθανόν ένα μεγάλο μέρος της αστρολογικής κοινότητας να παρακολουθεί τις εξελίξεις αυτές και νιώθει την ανάγκη να προβαίνει σε ανακατατάξεις στην αστρολογική πρακτική.

Ωστόσο η ένταξη νέων πλανητών μέσα στους κυβερνήτες δεν είναι κάτι απλό. Απαιτεί στατιστική παρακολούθηση, για να επιβεβαιωθεί ότι όντως προκαλούν συγκεκριμένες επιδράσεις, απαιτεί συμφωνία στα χαρακτηριστικά τους καθώς και στα ζώδια που κυβερνούν. Απαιτεί να καθορίσουμε τι είναι ο κυβερνήτης και πώς ξεχωρίζει από άλλα πλανητικά σώματα που ενδεχομένως μπορεί και αυτά να επηρεάζουν ένα ζώδιο. Απαιτεί ενδεχομένως νέες ιδέες όπως ότι ένα ζώδιο μπορεί να έχει περισσότερους από έναν κυβερνήτες (αλήθεια γιατί πρέπει να έχει ένα; ).

Αυτά όμως όλα απαιτούν χρόνο και μελέτη. Ο Πλούτων μελετάται εδώ και 80 χρόνια και η επίδραση του έχει τεκμηριωθεί στατιστικά. Το ίδιο δείχνει (χωρίς να είμαστε σίγουροι ακόμη) να γίνεται με το Χείρωνα. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις των υποψήφιων πλανητών όμως δε δείχνει να υπάρχει μέχρι στιγμής σποδοχή από την πλειοψηφία των αστρολόγων.

Όπως η αστρονομική έτσι κι η αστρολογική κοινότητα θέλει τον καιρό της, τις έρευνες της και τις διαδικασίες της για να καταλήξει σε αλλαγές στο σημερινό σχήμα. Και οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να είναι αλλαγές που δείχνουν να δουλεύουν στην πράξη.

[Maroulita]

Αυτά όμως όλα απαιτούν χρόνο και μελέτη. Ο Πλούτων μελετάται εδώ και 80 χρόνια και η επίδραση του έχει τεκμηριωθεί στατιστικά. Το ίδιο δείχνει (χωρίς να είμαστε σίγουροι ακόμη) να γίνεται με το Χείρωνα. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις των υποψήφιων πλανητών όμως δε δείχνει να υπάρχει μέχρι στιγμής σποδοχή από την πλειοψηφία των αστρολόγων.

Όπως η αστρονομική έτσι κι η αστρολογική κοινότητα θέλει τον καιρό της, τις έρευνες της και τις διαδικασίες της για να καταλήξει σε αλλαγές στο σημερινό σχήμα. Και οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να είναι αλλαγές που δείχνουν να δουλεύουν στην πράξη.

Συμφωνώ μαζί σου Βασίλη. Μόνο μέσα από συγκεντρωμένη και ενδελεχή μελέτη μπορούν να εξασφαλιστούν τεκμηριωμένα συμπεράσματα για την επιρροή και τη φύση κάθε πλανήτη ή άλλου σώματος και αυτό σαφώς δε γίνεται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

[Λίλιαν Σίμου]

Ο Πλούτωνας, είτε μικρός είτε μεγάλος πλανήτης, είναι ένα σώμα που μιλά για μεταμόρφωση και μετασχηματισμό, πράγμα που έχει αποδειχθεί στατιστικά στην αστρολογική έρευνα όλων των τελευταίων ετών. Το "πλουτώνιο χρώμα" είναι τόσο ξεχωριστό σε ένα χάρτη, που δεν αφήνει κάποιον ανεπηρέαστο. Και μάλιστα έχει αποσαφηνίσει πολλά στην ψυχολογική αστρολογία.

Όπως ο Χείρωνας, που κατέχει μία εξέχουσα σημασία στον χάρτη μας, αν και πλανητοειδής, όπως τον έλεγαν ή κομήτης, όπως θέλουν να τον αποκαλούν κάποιοι σήμερα, έτσι και όλα αυτά τα σώματα, δεν είναι παρά κώδικες συμπεριφοράς, που αποκαλύπτουν σημεία του βαθύτερου εαυτού μας. Από την αστρονομική μελέτη, δανειζόμαστε τα σημεία ανοφοράς, σαν σύμβολα. Η αστρολογία, έχει σαν ρόλο να τα αποσυμβολίζει, μετά από επεξεργασία.

Μπορεί για την σύγχυση γύρω από τον Πλούτωνα να ευθύνεται όντως η πολιτική των αστρονόμων που τον κατέταξαν σαν πλανήτη, πάντα υπάρχουν οικονομικά συμφέροντα σε κάθε χώρο.
Μπορεί όμως,,, σκέπτομαι, να υπάρχουν κι άλλου τύπου συμφέροντα, που δεν επιθυμούν στην εποχή μας, η αποκάλυψη (σαν μήνυμα) του Πλούτωνα να συνεχίσει να υπάρχει. Η γνώση και η μεταλλαγή μέσω αυτής, ανέκαθεν ανησυχούσε κάποιους...

Όπως κι αν έχει η κατάσταση, καθώς στην επιστήμη τίποτε δεν είναι σταθερό, εξελίσσεται κι αλλάζει μέρα με τη μέρα, άρα αργότερα μπορεί πάλι να έχουμε νέες ιδέες στο θέμα, ας θυμηθούμε, πως βασικός κυβερνήτης του Σκορπιού είναι ο ¶ρης, κάτι που υποστηρίζω συχνά, σαν παραδοσιακός και μάλιστα συνδεδεμένος με τον Πλούτωνα. Οι έννοιες για την αστρολογία δεν έχουν λόγο να αλλάξουν.

φιλικά
Λίλιαν Σϊμου

[Alien1]

Μα αμα βασικος κυβερνητης του Σκορπιου ειναι ο Αρης και οχι ο τελικα ο Πλουτωνα
τοτε οι Κριοι ποιον εχουν βασικο κυβερνητη ;;;

[*Astropeleki*]

Μα αμα βασικος κυβερνητης του Σκορπιου ειναι ο Αρης και οχι ο τελικα ο Πλουτωνα
τοτε οι Κριοι ποιον εχουν βασικο κυβερνητη ;;;

Alien,

αν και έτσι ξεφεύγουμε από το θέμα, θα σου πω ότι ο ¶ρης είναι ο κυβερνήτης του Κριού αλλά και του Σκορπιού. Οι περισσότεροι πλανήτες, εκτός από τον Ήλιο και την Σελήνη, συνήθως κυβερνούν δυο ζώδια. Μπορείς να διαβάσεις ένα νέο δημοσιευμένο μεταφρασμένο άρθρο για την Φιλοσοφία των Κυβερνητών των ζωδίων, αν δεν το διάβασες ακόμη. Πιστεύω θα σε βοηθήσει πολύ να κατανοήσεις τι συμβαίνει με τους Κυβερνήτες των ζωδίων.

Φιλικά,
Ευδοκία

[Alien1]

Τελοσπαντων
Ευχαριστω για την πληροφορια Ευδοκια

[friary]

Πόλύ ενημερωτικό και αναλυτικό το άρθρο DrMaroulita, ευχαριστούμε πολύ.

«Μπορεί για την σύγχυση γύρω από τον Πλούτωνα να ευθύνεται όντως η πολιτική των αστρονόμων που τον κατέταξαν σαν πλανήτη, πάντα υπάρχουν οικονομικά συμφέροντα σε κάθε χώρο.
Μπορεί όμως,,, σκέπτομαι, να υπάρχουν κι άλλου τύπου συμφέροντα, που δεν επιθυμούν στην εποχή μας, η αποκάλυψη (σαν μήνυμα) του Πλούτωνα να συνεχίσει να υπάρχει. Η γνώση και η μεταλλαγή μέσω αυτής, ανέκαθεν ανησυχούσε κάποιους... »

Κα Σίμου, πιστεύετε πραγματικά πως το όλο γεγονός έχει να κάνει με «συμφέροντα» άλλου είδους; Μπορεί δηλ. να προκλήθηκε για να δημιουργηθεί αναταραχή στην αστρολογική κοινότητα και στους υποστηρικτές της αστρολογίας; Δόθηκε «βήμα» στους πολέμιους; Είναι γεγονός πως η μετάδοση της γνώσης στο πλήθος, πάντα ενοχλούσε τους «ισχυρούς», ιδιαίτερα η σωστή μετάδοσή της.

[Λίλιαν Σίμου]

Αγαπητέ Alien1

Στην κλασσσική αστρολογία ανά τους αιώνες οι επτά παραδοσιακοί πλανήτες κυβερνούσαν τα 12 ζώδια (έως και τον Κρόνο). Με την ανακάλυψη των εξωκρόνιων, έχουμε συνύπαρξη του παραδοσιακού με τον νέο, δηλαδή:
Σκορπιός: ¶ρης και Πλούτων
Υδροχόος : Κρόνος και Ουρανός
Ιχθείς: Δίας και Ποσειδώνας


Αγαπητή friary

Δεν το περιορίζω σαν σχόλιο, στην αστρολογική κοινότητα και τους πολέμιους. Είναι πολύ βαθύτερο, πολύ ...."πλουτώνιο". Είδα πως ο κ. Μπαφαλούκος σε σχετικό άρθρο άφησε παρόμοιες νύξεις. Γενικά η τάση της πληθωρικότητας και της πρόσβασης στη γνώση, κατόπιν σχεδίου (?) τείνει να παρεμποδιστεί σκόπιμα. Σκέπτομαι, πως όπως ο Πλούτωνας οδηγεί σε εσωτερική μεταλλαγή και μετασχηματισμό, αυτό σίγουρα δεν αρέσει... Οι λαοί, δεν πρέπει να εμβαθύνουν στη γνώση, αντίθετα, κατάλληλα αποπροσανατολίζονται, ιδιαίτερα στην εποχή μας.

φιλικά
Λίλιαν Σίμου

[Βασιλης Παπαδολιας]

Προσωπικά και λόγω στοιχείων του χαρακτήρα μου δεν μπορώ να προσχωρήσω άμεσα στο να υποστηρίξω ότι υπάρχει κάποιο κρυφό σχέδιο για τις ανακατατάξεις των πλανητών. Ούτε βέβαια μπορώ και να το αποκλείσω κι ειδικά μάλιστα που οι εγκεκριμένοι αστρολόγοι που ασχολούνται με το θέμα πιθανόν φαίνεται να γνωρίζουν κάτι παραπάνω.
Ωστόσο από καθαρά ψυχολογική στάση έχω παρατηρήσει πολλές φορές ότι η αναφορά σε σχέδια που καταστρώνονται ερήμην μας οδηγεί τους ανθρώπους που δεν κατέχουν επαρκή γνώση σε μία αδράνεια και μοιρολατρεία. Κι επειδή από χαρακτήρα μου και πάλι αρνούμαι πάντα να αποδεχθώ ότι υπάρχουν άνθρωποι που ορίζουν τη μοίρα μας χωρίς να μπορούμε να κάνουμε κάτι γι' αυτό, πιστεύω ότι χωρίς να παραγνωρίζουμε την εσωτερική μελέτη, θα πρέπει να επιμένουμε στην πρακτική γείωση όλων των πληροφοριών που παρέχουμε βοηθώντας τους γύρω μας να επιτυγχάνουν αποτελέσματα.
Έτσι, μέσα από τις μικρές επιτεύξεις τους μπορούν να αποκτούν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και πίστη στο αυτεξούσιο της μοίρας τους κι αυτό είναι η καλύτερη απάντηση σε όλους όσους ενδεχομένως απεργάζονται κρυφά σχέδια.
Με αυτή την παρατήρηση δεν ισχυρίζομαι ότι δεν υπάρχει κάτι κρυφό - καθώς όπως και είπα και πριν δεν μπορώ να το αποκλείσω - εξετάζω όμως και θέτω υπό ερώτηση το κατά πόσον η αναφορά σε αυτά ενέχει τον κίνδυνο να μας παρασύρει σε μία κατάσταση μοιρολατρείας...

Με εκτίμηση,
Βασίλης Παπαδολιάς