Τα Ανδρικά Πρότυπα στον Κινηματογράφο: Casablanca, Humphrey Bogart

[katiakiss]

Έχω την αίσθηση ότι η σύλληψη του άρθρου, ο τρόπος της παρουσίασής του και η δομή, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για «παραγγελιές» , παρ’ ότι θα ήταν πολύ ωραίο. Νομίζω ότι το καλύτερο κομμάτι του Δημήτρη θα το πάρουμε από τις επιλογές που θα κάνει ο ίδιος.
Ότι κι αν πούμε εμείς, το πιο ενδιαφέρον προκύπτει από εκεί που μιλάει στην ψυχή και το μυαλό του υπογράφοντος. Εκεί που βρίσκει ότι έχει κάτι που αξίζει να το επικοινωνήσει.
Για να πω την αλήθεια, προσωπικά βρίσκω μεγαλύτερο ενδιαφέρον να δω πως αντιλαμβάνεται ένας άντρας το αντρικό πρότυπο που έχουμε οι γυναίκες στο μυαλό μας ως ιδανικό.:embarrest ¶λλωστε, το γυναικείο πρότυπο είναι εκείνο που σχεδόν μονοπωλεί τα Μ.Μ.Ε και μας είναι απόλυτα ξεκάθαρο.

[Dimitraq]

Κάτια μου,
Το κεφάλαιο που άνοιξε ο Δημήτρης αναφέρεται στα αντρικά πρότυπα στον κινηματογράφο και ασφαλώς έχει σημασία η ματιά και η πρωτογενής έμπνευση του υπογράφοντος. Πρότεινα το αντίστροφο, γιατί προσωπικά πιστεύω ότι το να μιλούμε εμείς για εμάς και οι άντρες για τον εαυτό τους, είναι σα να κάνουμε ας πούμε παράλληλους μονόλογους, όπως δυστυχώς συμβαίνει στις σχέσεις σήμερα, όπου ο καθένας μιλά για τον εαυτό του και σχεδόν ποτέ δεν ακούει τον άλλο.
Όμως, τόσο εσύ, όσο και Δημήτρης, η Τίνα και οι άλλοι αστρολόγοι εδώ μέσα, έχετε την εκπληκτική δυνατότητα να προσεγγίζετε με μοναδικό τρόπο, στοιχεία της προσωπικότητας «επιφανών» (και όχι μόνο) ανθρώπων - απΆ όλους τους τομείς – πέρα από την ιδανική εικόνα που προβάλλουν τα Μ.Μ.Ε.
¶λλωστε πόσοι απΆ αυτούς τους μεγάλους πρωταγωνιστές δεν είναι εγκλωβισμένοι στην εικόνα και το ύφος των ρόλων που υποδύθηκαν ή σΆ αυτό που εκπέμπουν προς τα έξω, ενώ ψυχικά παραπαίουν ως άτομα? Αυτός είναι ο λόγος που για μένα προσωπικά – χωρίς απαραίτητα να πρέπει να ενστερνιστεί η άποψή μου – αποτελεί πρόκληση η ανάλυση και εμβάθυνση του «ψυχολογικού» προφίλ διαφόρων πρωταγωνιστών και μη, ιδωμένο αντιστρόφως.

[katiakiss]

Δήμητρα ..., καλά τα λες και τείνω να συμφωνήσω με το μεγαλύτερο μέρος των όσων λες, αλλά αυτό στο οποίο στόχευε η προηγούμενη τοποθέτησή μου, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Ανεξάρτητα από το τι μπορεί να έχει ενδιαφέρον ή όχι, αυτό που πιστεύω είναι ότι ο κάθε συγγραφέας ενός άρθρου επιλέγει αυτό που ανταποκρίνεται στο μυαλό και την ψυχή του καλύτερα και είναι αυτό που του δίνει την δυνατότητα να ξεδιπλώσει ότι έχει «βασανίσει» την σκέψη και το συναίσθημά του. Το προϊόν που προκύπτει από αυτά τα δεδομένα, είναι ασύγκριτα καλύτερο από οτιδήποτε άλλο που αρχικά θα μπορούσε να φαίνεται λιγότερο ή περισσότερο ενδιαφέρον.

Από την άλλη, αν δεχτούμε ότι οι γυναίκες είμαστε συναισθηματικές , ενώ οι άντρες οπτικοί και απτικοί, λίγο-πολύ το πρότυπό τους είναι αναμενόμενο. Αυτός είναι ο λόγος που οι γυναίκες μπορούν να θεωρούν πρότυπο ένα άντρα που δεν είναι αντικειμενικά όμορφος, ενώ αυτό δεν συμβαίνει με τους άντρες.
Ως εκ τούτου, με ενδιαφέρει πολύ να δω τι είναι αυτό που μια αντρική πένα θα περιέγραφε ως αντρικό πρότυπο για εμάς τις γυναίκες. Το να περιγράφει κανείς πρότυπα του φύλου που ανήκει, για μένα, είναι περισσότερο αποκαλυπτικό από την υποκειμενική θεώρηση του αντίθετου.

[Atrapos]

Η Κάτια έχει βέβαια δίκιο στο ότι για να «αποδώσει» ένας αρθρογράφος πρέπει να του κάνει κλικ το θέμα για το οποίο θα γράψει. Εγώ αποφάσισα να γράψω για το συγκεκριμένο θέμα επειδή τελευταία μου κίνησε το ενδιαφέρον το ζήτημα των αντρικών στερεοτύπων με τα οποία λίγο-πολύ όλοι μεγαλώσαμε. Επίσης πιστεύω ότι μπορώ να έχω μια πιο αποστασιοποιημένη οπτική, ίσως και προσωπικό βίωμα για την επίδραση του συγκεκριμένου προτύπου.

Ωστόσο δεν συμφωνώ ότι τα αντρικά πρότυπα είναι πιο «σύνθετα» ενώ τα γυναικεία ίσως πιο «κοινότυπα». Μπορεί γενικά να πιστεύουμε ότι τις γυναίκες πρωταγωνίστριες τις κοιτάζουν οι άντρες και το αντίθετο αλλά οι πρωταγωνίστριες είναι αυτές είναι που επιβάλλουν στις γυναίκες ιδέες, συμπεριφορές, κομμώσεις κλπ. Και βέβαια πιστεύω ότι έχουν υπάρξει πραγματικά ενδιαφέροντες γυναικείοι ρόλοι με τους οποίους θα άξιζε να ασχοληθεί κανείς.

Ωστόσο το γεγονός ότι ασχολούμαστε περισσότερο με τα επόμενα άρθρα κι όχι με το συγκεκριμένο δεν ξέρω πώς να το πάρω. Σας κάλυψε τόσο πολύ η ανάλυσή μου ή η συγκεκριμένη ταινία / ρόλος / ηθοποιός δεν σας λέει και πολλά πράγματα;

Σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον για τα επόμενα άρθρα με κολακεύει και σας ευχαριστώ.

[katiakiss]

Δεν είπα ποτέ και πουθενά ότι τα γυναικεία πρότυπα είναι λιγότερο ενδιαφέροντα. Απλώς κατακλύζουν την αγορά δυσανάλογα περισσότερο από ότι τα αντρικά και ο τρόπος προσέγγισής τους έχει λιγότερο ενδιαφέρον, στο βαθμό που περιορίζεται στην ερωτική εικόνα. Αν μιλάμε για ρόλους και όχι για στερεότυπα, τότε αλλάζει το θέμα. Δυστυχώς όμως, το αντίστοιχο στερεότυπο της γυναίκας, είναι συνδεδεμένο άρρηκτα με την εικόνα. Αυτός είναι ο μόνος λόγος που περιορίζεται η πολυπλοκότητα.
Επίσης είπα ότι προσωπικά θα έβρισκα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στα αντρικά πρότυπα, μια και είμαι γυναίκα και δεν πεθαίνω για τα γυναικεία.

Δεν θα επεκταθώ και συγνώμη που μπήκα σε διάλογο για τα επόμενα άρθρα πάνω στο άρθρο σου. Δεν θα ξαναγίνει.

[Atrapos]

Δεν είπα ποτέ και πουθενά ότι τα γυναικεία πρότυπα είναι λιγότερο ενδιαφέροντα.

Ποιος είπε ότι είπες κάτι τέτοιο; Τουλάχιστον όχι με αυτήν τη διατύπωση.

Εσύ έγραψες ότι τα γυναικεία πρότυπα είναι λίγο – πολύ αναμενόμενα. Εγώ αυτό το διατύπωσα σαν άποψη σου ότι τα γυναικεία πρότυπα ίσως είναι πιο «κοινότυπα». Νομίζω δεν απέχει πολύ. Όσο αναφορά το ότι υπάρχουν πολλοί ενδιαφέροντες γυναικείοι ρόλοι, δεν πίστεψα ποτέ ότι διαφωνούμε.

Κάτια, νομίζω ξέρεις πόσο εκτιμώ τη γνώμη σου και καλά κάνεις και επεμβαίνεις. ΓιΆ αυτό υπάρχει το forum.

[Κοραλλία Μόζορα]

Συμφωνώ απόλυτα με τον Δημήτρη ότι η Καζαμπλάνκα είναι μια σημαντική ταινία για τους λόγους που ανάφερε. Πίσω από την συγκινητική ερωτική ιστορία η ταινία περνά ένα μήνυμα, ότι έρχεται μια στιγμή που οι άνθρωποι δεν μπορούν να αγνοούν και να γυρίζουν την πλάτη σ' αυτό που συμβαίνει γύρω τους. Και τότε πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στο προσωπικό και το συλλογικό. Όχι όμως όλοι οι άνθρωποι αλλά μόνο οι άντρες. Στην ταινία βλέπουμε οι επιλογές της πρωταγωνίστριας να είναι καθαρά συναισθηματικές και προσωπικές κι αυτός που στην ουσία κάνει την υπέρβαση για να πράξει το σωστό είναι ο άντρας, αυτός δηλαδή που διαθέτει την λογική και την δύναμη να το κάνει κι αυτός που έχει το "καθήκον" να σκέφτεται συλλογικά.

Η Λίλυ στο Παρίσι επιλέγει τον άντρα της και εγκαταλείπει τον μεγάλο της έρωτα γιατί αυτό επιτάσσει η αμερικανική αστική ηθική να κάνει για να είναι "σωστή". Ερωτεύτηκε τον Ρικ επειδή νόμιζε ότι ο άντρας της ήταν νεκρός, δεν τον απάτησε κι επομένως είναι "σωστή". Αυτή ήταν η δική της θυσία, μια θυσία ηθική και προσωπική. Ο Ρικ όμως θυσίασε τον δικό του έρωτα για κάτι ανώτερο, πιο συλλογικό κι αυτό ήταν το "σωστό" για τον άντρα.

Στις περισσότερες ταινίες του αμερικάνικου κινηματογράφου, υπάρχουν δυο γυναικεία πρότυπα. Το πρότυπο της ερωτικής και μοιραίας γυναίκας που ξεσηκώνει την θύελλα του πάθους, συνήθως με τραγικά αποτελέσματα, κάτι σαν "τιμωρία" που ξέφυγε από τον κανόνα. Και το πρότυπο της γυναίκας που κινείται μέσα στα πλαίσια της αμερικάνικης αστικής ηθικής, όπως ήταν για παράδειγμα η Ντόρις Ντέι, που συνήθως κατέληγε ευτυχισμένη και παντρεμένη.

Στις περισσότερες κλασικές ταινίες του αμερικάνικου κινηματογράφου ο άντρας ξεκινά ως γυναικάς, αρσενικό, που λειτουργεί με τα αντρικά ένστικτα και καταλήγει ερωτευμένος και να θέλει πια να δεσμευτεί μόνιμα με τα δεσμά του γάμου. Περνούν δηλαδή το μήνυμα ότι ο άντρας πρέπει να θυσιάσει τα ένστικτα του κάποια στιγμή για χάρη της οικογένειας. Ένα πρότυπο αντρικό πάλι μέσα στα πλαίσια της αμερικάνικης αστικής ηθικής.

Γι' αυτό και η ταινία Καζαμπλάνκα ξεχωρίζει, γιατί γυρίστηκε σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή και έπιασε το νόημα αυτής της στιγμής. Ο άντρας θυσιάζει την οικογένεια για κάτι μεγαλύτερο και πιο ιδεολογικό, κάνοντας το "καθήκον" του απέναντι στις αρχές του. Κι αυτό φυσικά είναι πάλι μέσα στα αμερικάνικα πρότυπα, η θυσία για την δημοκρατία.

Πολύ ωραία ταινία. Δημήτρη, ευχαριστώ που μου την θύμισες.

[katiakiss]

Αν και πιστεύω ότι το σωστό είναι την ανάλυση της ταινία να την κάνει ο συγγραφέας του άρθρου και να εμβαθύνει μέχρι εκεί που επιθυμεί, αφού τα πράγματα δεν είναι έτσι, να προσθέσω μια καθοριστικής σημασίας λεπτομέρεια.
Ο Ρικ, ως ήρωας της ταινίας και το αγαπητό ανδρικό πρότυπο με το οποίο πρόκειται να ταυτιστεί ο κόσμος, έχει μια στενά φιλική σχέση με έναν μαύρο πιανίστα. Αυτό, την εποχή που γυρίστηκε η ταινία, ήταν σχεδόν απαγορευτικό για την ηθική της Αμερικανικής κοινωνίας, αλλά η φιγούρα του πιανίστα και η φιλία του με τον Ρικ εξυπηρετούσε ηθικά και κοινωνικά σε πολλά επίπεδα.

Την εποχή εκείνη, οι Αμερικανοί για να ελαχιστοποιήσουν τις αντιδράσεις σχετικά με την συμμετοχή τους πόλεμο, έστελναν στον πόλεμο ένα δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό μαύρων σε σχέση με τις πραγματικές αναλογίες λευκών\μαύρων. Πολλοί στρατιώτες αρνούνταν να κοιμούνται και να τρώνε με τους μαύρους συμπολεμιστές τους και άλλοι πίστευαν ότι δεν έπρεπε να τους δίνεται η τιμή να πολεμήσουν για την πατρίδα τους καν. Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ήταν ο πρώτος πόλεμος μετά από τον εμφύλιο που συμμετείχαν οι Αμερικανοί με τόσο μεγάλο αριθμό στρατιωτών και διαθεσιμότητα πολεμικού υλικού.

Από την άλλη, κάποιοι κύκλοι μορφωμένων μαύρων, είχαν συσπειρωθεί και είχαν βρει την ευκαιρία να αντιδράσουν και να στηρίξουν την διαμαρτυρία τους σχετικά με το δικαίωμα ψήφου, που το 40κάτι, ακόμα απείχε πολύ από την κατάκτησή του. Έτσι, υποστήριξαν ότι αφού πολεμάνε για την πατρίδα, θα έπρεπε να τους δοθεί το δικαίωμα ψήφου.

Η φιλική σχέση του Ρικ με τον μαύρο πιανίστα, ήταν καθοριστικής σημασίας για τα κοινωνικά προβλήματα της τότε Αμερικανικής κοινωνίας, που ακόμα είχε διαφορετικά νοσοκομεία για λευκούς και έγχρωμους. Βέβαια, το είδος της φιλίας του Ρικ με τον πιανίστα του, έχει το έντονο στοιχείο μιας άνισης σχέσης όπου ο μαύρος δείχνει σεβασμό, αφοσίωση και υποτέλεια στο λευκό αφεντικό του.

Η φαυλότητα της υποκρισίας στο μεγαλείο της. Όπως πάντα άλλωστε…

[Κοραλλία Μόζορα]

Πολύ σωστό αυτό που λες, Κάτια. Γι' αυτό κι ο Δημήτρης είχε τόσο δίκιο όταν είπε ότι αυτή η ταινία εξυπηρετούσε στην ουσία πολιτικές και κοινωνικές σκοπιμότητες.

[Atrapos]

Κοραλλία και Κάτια,
Χρήσιμες και ολόσωστες φυσικά οι απόψεις σας. Βέβαια η αλήθεια είναι ότι εγώ προτίμησα να αναφέρω συνοπτικά το σενάριο και το παρασκήνιο της ταινίας ώστε να επικεντρωθώ στο αστρολογικό κομμάτι, μιας και είμαστε αστρολογικό φόρουμ.
Αλλά αφού φαίνεται ότι δεν έχουμε να πούμε κάτι για αστρολογία, ας μάθουμε κάτι παραπάνω για την ταινία και τις κοινωνικές συνθήκες στην αμερική της εποχής εκείνης.
Θα μου επιτρέψετε όμως και στην επόμενη ταινία να ασχοληθώ με την αστρολογία.:bigsmile: