Η Σοφία των Ινδιάνων της Αμερικής

Εδώ και αρκετά χρόνια συγκεντρώνω στοιχεία σχετικά με αυτές – τις ξεχωριστές κατ’ εμέ, φυλές που στο σύνολο τους συγκροτούσαν το υπερήφανο έθνος των Ινδιάνων της Αμερικανικής ηπείρου, από την Αλάσκα έως και τη σημερινή Νότια Αμερική.
Αφορμή για αυτή την ενασχόληση μου, ήταν μια συζήτηση που είχα κάποτε με έναν γηραιό εκπρόσωπο αυτού του έθνους. Αυτός ο άνθρωπος με πλημμύρισε με γαλήνη και με έκανε να δω την ζωή από μια διαφορετική σκοπιά. Κάθε του λέξη ήταν το αποκύημα μιας βαθιάς Σοφίας που οι ρίζες της χάνονταν πίσω στους αιώνες.
Έκτοτε συγκεντρώνω στοιχεία και προσπαθώ να αναλύσω σε βάθος – όσο αυτό είναι εφικτό, την στάση αυτών των ξεχωριστών ανθρώπων, τόσο απέναντι στη ζωή όσο και απέναντι σε κάθε τι.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς αυτοί οι άνθρωποι έβλεπαν την ζωή, την ύπαρξη μας και τον προορισμό μας, αλλά και το γεγονός ότι αντιμετώπιζαν αυτόν τον πλανήτη σαν ένα τόπο που μας «δάνεισε το Μεγάλο πνεύμα» για να ζήσουμε και για να εξελιχθούμε, με μοναδικά ανταλλάγματα: α) τον σεβασμό απέναντι στο δώρο (φύση – γη), β) την αυτογνωσία και γ) την ειρηνική συνύπαρξη.

Οι Ινδιάνοι της Αμερικής έζησαν αγαπώντας και τιμώντας πάνω από όλα την φύση. Η Σοφία τους διαφαίνεται παντού. Στο πως έζησαν αρμονικά με τη φύση, σε αυτά που φορούσαν, σε αυτά που δημιούργησαν, στον τρόπο που παρασκεύαζαν και έτρωγαν το φαγητό τους, στον τρόπο που ζούσαν μέσα στις οικογένειες τους και στη σημασία που έδιναν στην συνοχή της κοινωνίας τους, στις αξίες τους, στα πιστεύω τους και στη φιλοσοφία τους γενικότερα. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις για την ιστορία των Ινδιάνων. Όχι μόνο γιατί είναι πάρα πολλά τα στοιχεία που πρέπει να αναζητήσεις, ούτε γιατί οι φυλές ήταν τόσες πολλές, αλλά κυρίως γιατί τα περισσότερα ιστορικά στοιχεία προέρχονται από περιγραφές που περνάνε από γενιά σε γενιά. Ένας ακόμη λόγος που δυσκολεύει κατ’ εμέ την ιστορική καταγραφή, είναι η προσπάθεια που κατέβαλαν οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι, όχι μόνο να υποδουλώσουν το έθνος των Ινδιάνων, αλλά να το εξαφανίσουν κιόλας.

Θα ξεκινήσω την προσέγγιση σε αυτό το θέμα, παραθέτοντας τις 10 εντολές των Ινδιάνων της Αμερικής. Πάρα πολλοί πιστεύουν ότι αυτές προΰπαρξαν των 10 εντολών του Χριστιανισμού, κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι υπήρξε κάποια παραλληλότητα. Εκείνο όμως που έχει σημασία, είναι αυτό καθ’ αυτό το περιεχόμενο αυτών των εντολών και το νόημα τους.

1. Συμπεριφέρσου στην Γη και σε ότι αυτή περιλαμβάνει με Σεβασμό
2. Μείνε κοντά (πιστός ?) στο Μεγάλο Πνεύμα
3. Δείξε Μεγάλο Σεβασμό στους συνανθρώπους σου
4. Δούλεψε μαζί με τους συνανθρώπους σου για το καλό όλης της ανθρωπότητας
5. Πρόσφερε την βοήθεια σου και την καλοσύνη σου όπου χρειάζεται
6. Κάνε αυτό που ξέρεις ότι είναι σωστό (καλό)
7. Να προσέχεις το Πνεύμα σου και το Σώμα σου
8. Αφιέρωσε ένα μέρος των προσπαθειών σου στο γενικότερο Καλό
9. Να είσαι αληθής και τίμιος σε κάθε στιγμή
10. Να αναλαμβάνεις τις ευθύνες των πράξεων σου

Συγκρίνετε τώρα αυτές τις 10 «εντολές» με τις 10 «χριστιανικές»:

1. Εγώ ειμί ο Κύριος ο Θεός σου, όστις εξήγαγόν σε εξ οίκου δουλείας, ουκ έσονταί σοι Θεοί έτεροι πλην εμού (Eξ. κ' 2-3).
2. Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα όσα εν τω ουρανώ άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υπό κάτω της γης, ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσεις αυτοίς (Eξ. κ' 4-5).
3. Ου λήψει το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω (Eξ. κ' 7).
4. Μνήσθητι την ημέραν του Σαββάτου αγιάζειν αυτήν, εξ ημέρας εργά και ποιήσεις πάντα τα έργα σου, τη δε εβδόμη Σάββατα Κυρίω τω Θεώ σου (Eξ. κ' 8-10).
5. Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, ίνα ευ σοι γένηται και ίνα μακροχρόνιος γένη επί της γης (Eξ. κ' 12).
6. Ου φονεύσεις (Eξ. κ' 13).
7. Ου μοιχεύσεις (Eξ. κ' 14).
8. Ου κλέψεις (Eξ. κ' 15).
9. Ου ψευδομαρτυρήσεις κατά του πλησίον σου μαρτυρίαν ψευδή (Eξ. κ' 16).
10. Ουκ επιθυμήσεις πάντα όσα τω πλησίον σου εστί (Eξ. κ' 17).

Θα παρατηρήσετε ότι οι 10 εντολές των Ινδιάνων, δεν «προέρχονται» από το Μεγάλο Πνεύμα, το οποίο δεν επιβάλλει την παρουσία του σε αυτές δηλώνοντας μάλιστα ότι πέρα από αυτό δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Οι «χριστιανικές» εντολές, από το 5 έως και το 10, εμπεριέχονται ως «αυτονόητο» στην εντολή Νο 3 των Ινδιάνων, φανερό δείγμα Σοφίας, όπου τα πολλά λόγια είναι περιττά, πόσο μάλλον οι «απαγορεύσεις»!
Η μεγάλη διαφορά: οι εντολές των Ινδιάνων προτρέπουν στο καλό και στην αυτοδιάθεση για το κοινό καλό. Αναφέρονται στη φύση, μιλάνε για προσφορά και καταλήγουν με μια εκ των σημαντικότερων προτροπών: σε καλούν να αναλαμβάνεις τις ευθύνες των πράξεων σου!
Οι Χριστιανικές εντολές από την άλλη, χωρίζονται σε τρία τμήματα: Α’ (1-4) τμήμα η λατρεία στον Θεό, Β’ (5η) η εντολή να τιμάς τον πατέρα σου και την μητέρα σου (κατ’ επέκταση τον Θεό) και Γ’ (6-10) στις απαγορεύσεις.
Στη μία περίπτωση έχουμε οδηγίες που δεν έχουν προέρθει από τον ουρανό και στην άλλη περίπτωση έχουμε οδηγίες για την λατρεία προς τον Θεό και αυστηρές (Ου) απαγορεύσεις.

Από όσα έχω διαβάσει και συζητήσει, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι Ινδιάνοι όταν αναφέρονται στο Μεγάλο Πνεύμα, αναφέρονται στο Σύμπαν το οποίο κατ’ επέκταση υπάρχει και μέσα μας. ¶ρα, όταν αναφέρονται στο Μεγάλο Πνεύμα, αναφέρονται στην Δύναμη που υπάρχει μέσα μας και που προέρχεται από το Σύμπαν. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Ινδιάνοι, χρησιμοποιούσαν αυτή την εσωτερική δύναμη με ποικίλους τρόπους. Μπορούσαν και επικοινωνούσαν με το Σύμπαν ανασύροντας από μέσα τους τις Δυνάμεις που τους επέτρεπαν να κάνουν πολλά: να γιατρέψουν ή να γιατρευτούν, να καλέσουν την βροχή, να καλέσουν τον Ήλιο, κλπ. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ουδέποτε χρησιμοποίησαν αυτή τη Δύναμη για να κάνουν κακό. Ίσως, κατά έναν περίεργο τρόπο να γνώριζαν ότι αυτή η Δύναμη μπορούσε να ενεργοποιηθεί μόνο για την τέλεση ενός καλού.

Οι Ινδιάνοι προσέφεραν στους «πολιτισμένους» Ευρωπαίους την Γη και δέχτηκαν να την μοιραστούν μαζί τους μαζί με όλα τα αγαθά της, παραμερίζοντας γλώσσα, παραδόσεις, χρώμα, τελετουργίες και πίστη. Από τη άλλη, οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι, αντί να αποδεχτούν αυτό το δώρο, τους κατέκτησαν, τους αγνόησαν και απαίτησαν την κυριαρχία τους επί της Γης που οι Ινδιάνοι υπηρετούσαν και σεβόντουσαν! Οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι, ποτέ δεν κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να κυριαρχήσουν σε κάτι τόσο μεγάλο και δυνατό όσο είναι η Γη και αρνήθηκαν πεισματικά να κατανοήσουν την ανάγκη των Ινδιάνων να την σέβονται και να την αγαπούν. Οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι νοιάστηκαν για την ύλη την στιγμή που οι Ινδιάνοι ενδιαφερόντουσαν για το Πνεύμα!
Για χιλιάδες χρόνια, οι Ινδιάνοι κατάφερναν να διατηρούν μια απίστευτη ισορροπία τόσο σε οικολογικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Αναρωτιέμαι πως θα μπορούσε να είναι σήμερα ο κόσμος, αν οι «πολιτισμένοι» δεν έκλειναν τα αυτιά τους αρνούμενοι να ακούσουν την φιλοσοφία και τα πιστεύω των Ινδιάνων.

Σήμερα, ο σύγχρονος άνθρωπος σκύβει πάνω από τα μυστικά τους και προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις «μυστικές» συνταγές τους, τα «περίεργα φάρμακα» που χρησιμοποιούσαν με τόση αποτελεσματικότητα, την χρήση των τροφών τους, αλλά και πάλι μένει στην ύλη για την ύλη. Θέλει να τα εκμεταλλευτεί εμπορικά! Πάλι αφήνει απ’ έξω το Πνεύμα που οδήγησε τους Ινδιάνους για χιλιάδες χρόνια σε όλη αυτή τη Σοφία που δύσκολα μπορεί να γίνει αντικείμενο μιας πλήρους μελέτης.

Όπως και να έχει, όποιος επιθυμήσει να αναζητήσει και να κατανοήσει τον δρόμο που οδηγεί στην πλήρη εναρμόνιση με την φύση και που ταυτόχρονα θα τον οδηγεί στον σεβασμό όχι από υποχρέωση, αλλά από μια εσωτερική ανάγκη, θα πρέπει να ενσκήψει και να μελετήσει όλη αυτή τη Σοφία και τα μυστήρια των Ινδιάνων οι οποίοι είχαν μια γνώση που δεν μπορεί να βρεθεί πουθενά αλλού. Δεν είναι εύκολο και δεν μπορεί να είναι εύκολο, γιατί ο σύγχρονος άνθρωπος δύσκολα μπορεί να αποδεχτεί ότι δεν ελέγχει τη φύση και το Σύμπαν, αλλά είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του «όλου» και μάλιστα το μόνο είδος με την ικανότητα να προστατεύσει το «όλο».

Σε κάποιο άλλο άρθρο θα αναφερθώ στα σύμβολα, στα βαθύτερα πιστεύω και στις μεταφυσικές «δοξασίες» των Ινδιάνων.