Παύλος Σιδηρόπουλος: Οι 12 Οίκοι του Πρίγκιπα
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος υπήρξε μάλλον η σημαντικότερη μορφή της ελληνικής rock σκηνής, όχι μόνο για τα τραγούδια που έγραψε και ερμήνευσε αλλά συνολικά για τον τρόπο που έζησε και πέθανε. Γεννημένος το 1948, ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα 22 χρονών και για δύο δεκαετίες αποτέλεσε ό,τι πιο κοντινό και ζωντανό μπορούσαμε να έχουμε που να μοιάζει με τους ξένους θρύλους της rock. Ονομάστηκε πρίγκιπας της ελληνικής rock μάλλον επειδή πέθανε νέος και δεν πρόλαβε να γίνει βασιλιάς.
Σε μια εποχή που ήταν κάτι συνηθισμένο στην Ελλάδα ο μιμητισμός των ξένων συγκροτημάτων, ο Παύλος Σιδηρόπουλος υπήρξε αυτόφωτος. Τουλάχιστον όσο αυτόφωτος μπορεί να υπάρξει κάποιος. Σε μια εποχή που το καθωσπρέπει rock κοινό στην Ελλάδα πέταγε αυγά στον Νίκο Πορτοκάλογλου και τους Φατμέ για τον ελληνικό τους στοίχο, ο Παύλος Σιδηρόπουλος ακολούθησε την παράδοση των ρεμπετών του παρελθόντος, μιλώντας ζωντανά και με αμεσότητα για θέματα ταμπού της κοινωνίας, με έναν ήχο όμως φρέσκο, σύγχρονο και ταυτόχρονα ελληνικό. Η μουσική του υπήρξε ένα μίγμα Rock n' roll, Μπλουζ, Σοουλ, Φανκ και ρεμπέτικο.
Ήταν δισέγγονος του Ζορμπά και εγγονός της Έλλης Αλεξίου. Τιμώντας τις καταβολές του, υπήρξε ταυτόχρονα ποιητής / στοχαστής αλλά και ο καλύτερος performer της ηλεκτρικής μουσικής στην Ελλάδα. Ακόμα κι όταν σε μια συναυλία τα ηχεία πήραν στην κυριολεξία φωτιά, και ο πιανίστας τον τράβηξε για να μην πέσει στο κεφάλι του το φλεγόμενο μεγάφωνο, αυτός συνέχισε να παίζει με μια ακουστική κιθάρα.
Το θέμα μας εδώ όμως είναι η αστρολογία και σκοπός του άρθρου δεν είναι ένας ακόμα επικήδειος για τον Παύλο Σιδηρόπουλο αλλά μια απόπειρα ανάλυσης του γενέθλιου χάρτη του. Λέω απόπειρα ανάλυσης γιατί δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το ποιος είναι ο γενέθλιος χάρτης του. Εκτός του ότι δεν γνωρίζουμε την ώρα γέννησης, πράγμα τόσο συνηθισμένο στην Ελλάδα, στην περίπτωσή του παραδόξως δεν είμαστε σίγουροι ούτε για την ημερομηνία. Υπάρχουν δύο εκδοχές, μία ότι γεννήθηκε 20/7/1948 και η άλλη μια βδομάδα μετά, 27/7/1948. Το σίγουρο είναι ότι γεννήθηκε στην Αθήνα αν και έζησε για πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη, όπου και σπούδασε στη φυσικομαθηματική. Την πρώτη εκδοχή, για γέννηση 20 Ιουλίου, την απόκλεισα αμέσως γιατί δίνει Ήλιο στον Καρκίνο και Σελήνη στον Αιγόκερο, κάτι που δεν μου ταιριάζει καθόλου.
Ο χάρτης για τη δεύτερη εκδοχή είναι ο ακόλουθος, με ώρα γέννησης της επιλογής μου.
Να εξηγήσω λίγο πως έγινε η επιλογή της ώρας. Καταρχήν θεωρώ λογικό οι περισσότεροι πλανήτες να είναι πάνω από τον ορίζοντα αφού πρόκειται για ένα δημόσιο πρόσωπο που εκτίθονταν συνεχώς στο κοινό. Επίσης ήθελα τον Σκορπιό σε κεντρικό ρόλο στον χάρτη, λόγω του έντονου στοιχείου αυτοκαταστροφής που χαρακτήρισε τη ζωή του Παύλου Σιδηρόπουλου. Αφού λοιπόν δεν υπάρχει πλανήτης στο Σκορπιό, επέλεξα να είναι ο Ωροσκόπος. Ο συγκεκριμένος χάρτης θεωρώ ότι έχει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία που του ταιριάζουν, όπως οι πολλοί πλανήτες σε 8ο και 9ο οίκο, το Μεγάλο Τρίγωνο στα ζώδια της Φωτιάς και άλλα που θα δούμε στη συνέχεια.
Να τονίσω βέβαια ότι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτός είναι πράγματι ο γενέθλιος χάρτης του. Ωστόσο είναι πιστεύω ένας χάρτης που ταιριάζει τουλάχιστον με τον μύθο που έχτισε ο Παύλος Σιδηρόπουλος. Έτσι, μας επιτρέπει να μιλήσουμε για τη ζωή και το έργο του, πάντα βέβαια από την προσωπική ματιά του υπογράφοντα. Επιπλέον είναι ένας χάρτης που φαίνεται να λειτουργεί στις διελεύσεις αφού στα τέλη της δεκαετίας του ’60, όταν ξεκίναγε την καριέρα του σαν μουσικός, ο Ποσειδώνας ήταν πάνω στον Ωροσκόπο του ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και αρχές ’80, όταν κυκλοφόρησε τον πρώτο πραγματικά σπουδαίο δίσκο του «Φλου», πρωταγωνίστησε στην ταινία «Ο Ασυμβίβαστος» και έφτιαξε το συγκρότημα του, τους «Απροσάρμοστους», πέρασαν από το Μεσουράνημα του, ο Κρόνος, ο Δίας και ο προοδευμένος Ήλιος ενώ ο Ουρανός ήταν στον Ωροσκόπο του.
Κανονικά αφού δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την ώρα, ούτε καν για την ημερομηνία, γέννησης, η αστρολογική ανάλυση θα έπρεπε να επικεντρωθεί κυρίως στους πλανήτες και δευτερευόντως ή καθόλου στους οίκους. Επειδή όμως θέλω πραγματικά να δείξω γιατί μου αρέσει αυτός ο χάρτης, στην ανάλυση θα ασχοληθούμε κυρίως με τους οίκους. Έτσι θα εξετάσουμε κάθε οίκο ξεχωριστά αναφέροντας στοιχεία από τη ζωή και το έργο του Παύλου Σιδηρόπουλου που μας δείχνουν το πως βίωσε τα θέματα του οίκου αυτού. Στην αρχή της ανάλυσης του κάθε οίκου, αναφέρονται στοίχοι από κάποιο τραγούδι του. Η επιλογή των τραγουδιών δεν έγινε με κάποιο κριτήριο αξιολόγησης αλλά για να βοηθήσουν την ανάλυση του συγκεκριμένου οίκου.
1ος Οίκος
«Το '69 καθώς γυρνούσα εδώ και εκεί / τους δρόμους έπαιρνα νωρίς απ' το πρωί / είδα ένα φίλο λιωμένο από ρακί / τα παρατάω μου 'πε κι αρχίζω απ' την αρχή
................................
Μια μέρα γύρισα στο σπίτι το πρωί / βρήκα ένα γράμμα πεταμένο στην αυλή / όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή / τον Λευτέρη λέει τον εκλείσαν φυλακή / αποπλάνησε είπαν δεκαεξάχρονη μικρή / αποπλάνησε είπαν»
Ο Σκορπιός στην ακμή του 1ου οίκου δίνει ένταση στην έκφραση και μια οπτική της ζωής σαν ένας διαρκής αγώνας με πολλούς μικρούς θανάτους και αναγεννήσεις. Αρκεί να έχει κάποιος τη δύναμη να τα παρατάει όλα και να αρχίζει από την αρχή, όπως λέει και το τραγούδι. Η επιλογή του Παύλου Σιδηρόπουλου να ζει στο περιθώριο σίγουρα τον υποχρέωσε σε πολλές μικρές ήττες αλλά και πολλές χαρές, ενώ η ένταση της προσωπικότητάς του ήταν έκδηλη στην σκηνική του παρουσία. Όπως αφηγείται ο Γιώργος Ανδρέου: «Ο Παύλος ποτέ δεν δίστασε να γίνει κομμάτια στη σκηνή, να παραδοθεί στην οδύνη της τελετής που υπαγόρευε, που απαιτούσε η τέχνη του. Λες κι είχε κάνει τάμα, έπρεπε κάθε φορά να καταδυθεί στο συμβολικό υπόγειο των παθών για να υψωθεί υγιής, ανάλαφρος, αναστημένος». Η παρουσία του κυβερνήτη του Ωροσκόπου, Πλούτωνα, στον Λέοντα και 9ο οίκο δείχνει τη δύναμη της εκφραστικότητας του που εκδηλώνεται στον τομέα των ανώτερων επιγνώσεων, στην αναζήτηση της αλήθειας. Αυτή η εμβάθυνση για την αναζήτηση της ουσίας και η παρουσίαση της στον κόσμο ήταν το κεντρικό ζητούμενο της προσωπικότητας του.
Στον 1ο οίκο όμως είναι και ο Δίας, σε κυριαρχία στον Τοξότη. Η παρουσία του ισχυρού Δία σε συνδυασμό με τον κυβερνήτη του οίκου Πλούτωνα (σε τρίγωνο μεταξύ τους), δημιουργούν δυσκολία στο να κρατηθεί το μέτρο. Έτσι ο Παύλος Σιδηρόπουλος υπήρξε άνθρωπος των άκρων και επιρρεπής σε καταχρήσεις, που τελικά στοίχισαν τη ζωή του. Δύο από τις καταχρήσεις αυτές, το ποτό και το σεξ, αναφέρονται στο τραγούδι που διαλέξαμε.
2ος Οίκος
«Γουστάρω να σ' ακούω κούκλα μου όταν μιλάς / Να αλληθωρίζουν μάτια όταν στην πίστα πηδάς / Γουστάρω όταν ακούω ''Αχ, τι παιδί ειν' αυτό!'' / Γιατί εσύ ξέρεις στο κρεββάτι τι θα πει rock n' roll
..........................
Το ξέρω πως δεν ειμ' αυτός / Που πάνω του θα στηριχθείς / Κι ούτε λεφτάς κι ίσως γυρνάς / Πιωμένο μες τα μπαρ να με βρεις / Μα όμως εγώ θα σου μετρώ / Της πόλης το σφυγμό μ' αγκαλιές / Θα σου χαϊδεύω το μυαλό / Με χίλιες και μια νύχτα γλυκιές»
Rock n’ roll στο κρεββάτι
Ο 2ος οίκος είναι η περιοχή των προσωπικών αξιών μας, κάτι που συνήθως μεταφράζεται στον τραπεζικό μας λογαριασμό. Με τον Τοξότη στην ακμή του και τον Δία όπως είδαμε στο ζώδιο της κυριαρχίας του, πρέπει να πέρασαν αρκετά χρήματα από τα χέρια του Παύλου Σιδηρόπουλου αλλά δεν έμεινε τίποτα. Όπως λέει και το τραγούδι που διαλέξαμε, φαίνεται ότι για τον ίδιο είχε μεγαλύτερη αξία ο έρωτας και η μαγεία της κάθε στιγμής, παρά το φουσκωμένο πορτοφόλι. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν κυκλοφόρησε το «Φλου», δίσκος ορόσημο για την ελληνική rock όπου είχε γράψει και ερμήνευε όλα τα τραγούδια, δεν υπέγραψε συμβόλαιο αλλά ένα χαρτί που έγραφε ότι αποποιείται πάσης οικονομικής απαίτησης από τον δίσκο.
Φυσικά αυτή η κατάσταση, όσο ρομαντική κι αν ακούγεται, έχει και την ανάποδη πλευρά της. Υπάρχουν άνθρωποι που όπως λένε θυμούνται τον Παύλο Σιδηρόπουλο στα Εξάρχεια να ζητιανεύει για πρέζα. Η ζωή στο περιθώριο δεν είναι εύκολη κι ας μην έχουμε αυταπάτες.
3ος Οίκος
«Ω Μίκη Μίκη Μάους ευφυή / ω Μίκη Μίκη άξιον εστί / για πάρτι σου ένα ροκ εν ρολ /
με 12 μετράκια από sol / Μια τούρτα αλά κρεμ σοκολά, / την ώρα που λες τα πολλά /
που με χέρια ψηλά / το παίζεις ο Μπαχ και καλά
....................
Δαυϊδ με σφεντόν' από La / στις νότες το παίζεις Γολιάθ / κι ενώ ο Τσιτσάνης παίζει καθιστός / εσύ το παίζεις μουσουργός / Κουλτούρα και πολιτικά / και ψήνεις τον κόσμο μ' αυτά / και γεύεσ' εσύ του Μάρκου τη γνήσια πενιά»
Μίκυ Μάους
Ο 3ος οίκος είναι η περιοχή της άμεσης επικοινωνίας και των πρώτων μαθημάτων μας. Με τον Υδροχόο στην ακμή και τον Ουρανό στους Διδύμους / 8ο οίκο, μπορούμε να περιμένουμε ότι ο Παύλος Σιδηρόπουλος αμφισβήτησε έντονα τα όσα συνάντησε στο μουσικό κατεστημένο αλλά αναγνώρισε και εκτίμησε οτιδήποτε γνήσιο. Στο τραγούδι που διαλέξαμε δεν δίστασε να ειρωνευτεί ακόμα και τον Μίκη Θεοδωράκη, θεωρώντας τον πολύ προσποιητό σε σχέση με τους γνήσιους ρεμπέτες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια ότι το τραγούδι γράφτηκε την πρώτη δεκαετία της Μεταπολίτευσης, όταν ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν πια ένα καθεστώς με ευρεία απήχηση, τουλάχιστον σε όσους άκουγαν ελληνική μουσική. Να σημειώσω εδώ ότι το έντονα ειρωνικό ύφος είναι μια ακόμα ένδειξη του Σκορπιού στη θέση του Ωροσκόπου.
4ος Οίκος
«Κίτρινο το σούρουπο η ώρα έξι και μισή / πες μου κάτι μίλησε δεν αντέχω στη σιωπή /
κλείσε το παράθυρο, τρέμω και το σκέπασμα βαρύ / τούτη η πόλη γίνηκε ανυπόφορη πληγή
...........
Ξέρω πως ανάσκελα θα μας βρούνε ένα πρωί / σέρνοντας στο βλέμμα μας κάποια σιωπηλή κραυγή / άδειο θαν' το πρόσωπο κι η ματιά τους αδειανή / με έναν αργό θάνατο να μας λειώνει το κορμί
..............
Πες μου αν μ' αγάπησες όσο ο ήλιος την αυγή / όσο ο γκρίζος ουρανός κάποιας άνοιξης βροχή / αν τον φόβο μου έβλεπες πίσω από κάθε μου φιλί / πες μου αν μ' αγάπησες όσο η νύχτα την σιωπή»
Η ώρα του Stuff
Ο 4ος οίκος συχνά θεωρείται η περιοχή του σπιτιού / της οικογενείας μας. Με μια πιο ευρεία έννοια είναι η περιοχή όπου είμαστε πραγματικά ευάλωτοι και έχουμε ανάγκη τη φροντίδα των άλλων. Η παρουσία των Ιχθύων στην ακμή του 4ου οίκου με τον Ποσειδώνα στον Ζυγό / 11ο οίκο, δείχνει τον ιδεαλισμό και ίσως τις ψευδαισθήσεις που είχε στις σχέσεις με τους ανθρώπους που θεωρούσε δικούς του. Δείχνει ακόμα και το πόσο μεγάλες, τελείως ανεδαφικές προσδοκίες είχε από αυτούς: Μια αγάπη αντίστοιχη με αυτή του ήλιου με την αυγή ή της νύχτας με τη σιωπή, όπως λέει και το τραγούδι. Δείχνει επίσης τον φόβο για το τέλος που διαισθανόταν ότι έρχεται.
Αυτό είναι μάλλον το πιο ευαίσθητο τραγούδι που έγραψε ο Παύλος Σιδηρόπουλος και φανερώνει το πόσο ευάλωτος και ευαίσθητος ήταν στις προσωπικές του στιγμές.
5ος Οίκος
«Μια μέρα στην Αθήνα / μπούχτισα απ' τη ρουτίνα, / φιλάω τη γριά μου / κι απλώνω τα φτερά μου,
Κι οργώνοντας τους δρόμους / ακούω χιλιάδες νόμους, / μα εγώ όμως προχωράω
και πίσω δεν κοιτάω
κι όπου γουστάρω πάω / και τρέχει ο άνεμος μπροστά, / τον ήλιο ακολουθάω / κι ο μήνας έχει εννιά.»
Ξέσπασμα
Ο 5ος οίκος είναι η περιοχή της προσωπικής μας δημιουργίας και διασκέδασης, δύο έννοιες που τουλάχιστον για τον Παύλο Σιδηρόπουλο ήταν μάλλον ταυτόσημες. Η παρουσία του Κριού στην ακμή του οίκου με τον Άρη στον Ζυγό / 10ο οίκο, μας δείχνει τη δύναμη του να ανοίξει καινούργιους δρόμους, όχι μόνος του αλλά πάντως ορίζοντας αυτός τους κανόνες του παιχνιδιού. Αυτή η προσωπική δημιουργία μέσα από τη διασκέδαση υπήρξε και το μεγαλύτερο επίτευγμα του στο κοινωνικό πεδίο (10ος οίκος).
Στον 5ο οίκο όμως υπάρχει και η Σελήνη που αποτελεί την μία κορυφή του Μεγάλου Τριγώνου στη Φωτιά και ταυτόχρονα είναι σε αντίθεση με τον Ποσειδώνα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για έναν πολύ σημαντικό σχηματισμό αφού το Τρίγωνο στη Φωτιά δίνει περίσσευμα ενέργειας και έμπνευσης, μια σιγουριά ότι τα πάντα είναι δυνατά ενώ η αντίθεση δίνει μια κατεύθυνση στην ενέργεια ώστε να βρει διέξοδο να εκφραστεί. Η Σελήνη βρίσκεται στην κορυφή του σχηματισμού τονίζοντας ακόμα περισσότερο τη βαθιά ανάγκη για ανεξάρτητη δημιουργία και η αντίθεση με τον Ποσειδώνα σε Ζυγό /11ο οίκο πρέπει να βοήθησε πολύ το καλλιτεχνικό ταλέντο αλλά και τους εθισμούς και τις εξαπατήσεις στις σχέσεις του με τους άλλους.
Το τραγούδι που διαλέξαμε μας μιλάει για την ανάγκη του να «ανοίξει τα φτερά του», να αγνοήσει τους «χιλιάδες νόμους» και να ακολουθήσει μονάχα τον Ήλιο (σαν ένας τυπικός Λέοντας). Φαίνεται ότι ο Ποσειδώνας από τον 11ο, συνετέλεσε πολύ ώστε να εκτροχιαστεί στην πορεία του.
6ος Οίκος
«Στο καζανάκι τα χοντρά και περιττά κομμάτια / Σκαλίζοντας τις τσίμπλες απ' τα μάτια /
Με το μυαλό στης άμμου τα παλάτια / '79 μηδέν καράτια
Σ' ένα τροφείο μουσικής πέντε έκθετα / Ξυνόγλυκα ατσούμπαλα αλλά έμμετρα / Με συμπεριφορά ανάρμοστη '80 οι πρώτοι Απροσάρμοστοι /
"Και οι Απροσάρμοστοι θα βγουν με τσαμπουκά να σας τα πουν σταράτα"»
Απροσάρμοστοι
Στον 6ο οίκο καλούμαστε να τελειοποιήσουμε την ατομική μας ανάπτυξη ώστε να είμαστε χρήσιμοι. Έτσι συνδέεται με την υγεία μας αλλά και την εργασία, όχι σαν καριέρα αλλά σαν προσφορά προς τους άλλους. Η παρουσία του Ταύρου στην ακμή του οίκου θα έλεγε κανείς ότι δείχνει μια διάθεση για σταθερότητα στην εργασία και σοβαρότητα στα θέματα υγείας. Ωστόσο κυβερνήτης του Ταύρου είναι η Αφροδίτη που βρίσκεται στον 8ο οίκο σε κλειστή σύνοδο με τον Ουρανό. Έτσι ο Ταύρος είναι καταρχήν μια ένδειξη για το καλλιτεχνικό επάγγελμα που διάλεξε και η θέση της Αφροδίτης δείχνει ότι στον τομέα αυτό δεν δίστασε να ρισκάρει κάθε προσωπική καβάτζα δίνοντας ό,τι διάθετε.
Στον 6ο οίκο και τον Ταύρο βρίσκεται ο Βόρειος Δεσμός της Σελήνης, συνεπώς ο Νότιος Δεσμός είναι στον 12ο οίκο / Σκορπιό. Η θέση αυτή δείχνει την τάση του Παύλου Σιδηρόπουλου να βουτάει στα βάθη της ύπαρξης του και να αυτοκαταστρέφεται (Νότιος Δεσμός) ώστε να προσφέρει κάτι χειροπιαστό, μια σταθερή αξία (Βόρειος Δεσμός). Δείχνει ακόμα μια αδιαφορία για θέματα υγείας, που μάλλον δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε.
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος κυκλοφόρησε το «Φλου» με το συγκρότημα «Σπυριδούλα» αλλά παρά την επιτυχία του δίσκου μετά από μερικές συναυλίες αποχώρησε και έψαξε νέους και άβγαλτους μουσικούς. Έτσι βρήκε τους «Απροσάρμοστους» που ήταν ένα συνοικιακό γκρουπάκι στο Κουκάκι. Όπως τους αποκαλεί στο τραγούδι που διαλέξαμε (επίσης με ειρωνικό ύφος) ήταν «πέντε έκθετα, ξυνόγλυκα, ατσούμπαλα αλλά έμμετρα». Έπαιξαν μαζί όλη τη δεκαετία του '80, μέχρι το θάνατό του, και στα χέρια του εξελίχθηκαν σε πραγματικά σπουδαίους μουσικούς. Η μουσική του μέσα από το συγκρότημα του, σε συνδυασμό με την διαφορετική (την απροσάρμοστη) ματιά στα στραβά της κοινωνίας μας, ήταν η μεγαλύτερη προσφορά του Παύλου Σιδηρόπουλου. Γι' αυτό και διαλέξαμε αυτό το τραγούδι για τον 6ο οίκο. Ωστόσο όπως λένε οι στοίχοι, το μυαλό ήταν πάντα «στης άμμου τα παλάτια» του 12ου οίκου (Νότιος Δεσμός).
7ος Οίκος
«Κι είναι ο φόβος μου διαρκής / Με φωνάζεις κι απορείς / Ξέρω, θες να μ' αγαπήσεις /
Και κλαις που δεν μπορείς.
Το έργο μοιάζει να 'ναι ατέλειωτο / Και μόνο εγώ είμαι θεατής / Στους διαδρόμους του θεάτρου σου / Να μαζεύω τα κομμάτια σου / Να στα δώσω όταν θα 'ρθεις.»
Ερωτικό
Ο 7ος οίκος είναι η περιοχή των σημαντικών, προσωπικών σχέσεων μας κάτι που συνήθως μεταφράζεται στις ερωτικές σχέσεις μας. Ο Ταύρος στην ακμή και του 7ου οίκου κανονικά δείχνει μια σταθερότητα στις σχέσεις αυτές αλλά και έντονο ερωτισμό. Άλλωστε όπως είπαμε και για τον 6ο οίκο, η θέση της Αφροδίτης δεν βοηθάει στη διατήρηση μιας σταθερής σχέσης. Ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ανάμεσα στα άλλα, ήταν και ωραίος άντρας με πολλές επιτυχίες στις γυναίκες. Ωστόσο αυτοί που τον γνώριζαν καλά μιλάνε για μια μοιραία σχέση με την ποιήτρια Γιόλα Αναγνωστοπούλου. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι μετά το θάνατό του εμφανίστηκαν πολλές «χήρες» χωρίς να είναι ξεκάθαρο τι σχέση είχαν, αν είχαν, μαζί του.
Το ερωτικό τραγούδι που διαλέξαμε δείχνει έντονη επιθυμία, αφοσίωση αλλά και τον φόβο ότι οι πολλές προσδοκίες που έχει δεν θα εκπληρωθούν. Με τον Ταύρο στην ακμή του οίκου υπάρχουν όλες οι καλές προθέσεις. Αλλά η Αφροδίτη σε σύνοδο με τον Ουρανό ζητάει πάντα το κάτι παραπάνω.
8ος Οίκος
«Του εγώ μου φίλε τα όσα στεγανά / διαλύθηκαν σε κάποια μαύρη φλέβα / σ' ένα μονόδρομο αγωνίας αλήθεια και ψευτιά / το ίδιο πρόσωπο σκοτάδι με τη μέρα
Παραμονεύει στη σκιά, με μια καρδιά και μια παντιέρα / είν' η ηρωίνη φίλε και ίσως να ξεχαστείς / μας λες πως την ελέγχεις / πως ξέρεις τι ζητάς και το γιατί
Θέλει χρυσάφι και κάποια υποταγή / αγάπη μεταχείριση στα μέτρα τα δικά της / είν' επικίνδυνη και θέλει προσοχή / θανάτου άγγελος σωματοφύλακάς της»
Η.
Ο 8ος οίκος συχνά αναφέρεται σαν την περιοχή των ξένων χρημάτων, του σεξ και του θανάτου, πράγματα άσχετα μεταξύ τους. Ουσιαστικά είναι η περιοχή όπου ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις αξίες των άλλων (κι όχι μόνο με τα χρήματά τους) και καλούμαστε να εγκαταλείψουμε τις δικές μας προκειμένου να γίνει η ένωση. Σχετίζεται με το σεξ, όχι τόσο σαν την πράξη καθαυτή όσο σαν παράδοση στον άλλον, και μέσα από τη διαδικασία αυτή βιώνουμε ένα μικρό θάνατο του παλιού μας εαυτού. Ίσως καταφέρουμε να βιώσουμε και μια επαναγέννηση.
Ο 8ος οίκος έχει στην ακμή τους Διδύμους και στο ίδιο ζώδιο Αφροδίτη και Ουρανό σε σύνοδο. Ο Ερμής, κυβερνήτης του οίκου είναι επίσης στον 8ο αλλά στον εμπεριεχόμενο Καρκίνο. Με τους Διδύμους στην ακμή και τρεις πλανήτες μέσα, φαίνεται ότι τα θέματα του οίκου αυτού απασχόλησαν πολύ τον Παύλο Σιδηρόπουλο. Σίγουρα επένδυσε πολλά στις σχέσεις του αλλά όχι στις σχέσεις όπως αυτές εκφράζονται στον 5ο και 7ο οίκο. Θέλησε να φτάσει στη βαθύτερη ουσία, εκεί όπου μετά την ένωση κανένας πια δεν παραμένει ίδιος.
Όπως μας λέει και το τραγούδι, δεν δίστασε να διαλύσει τα στεγανά του εγώ, αλλά βέβαια αυτό δεν χρειαζόταν να γίνει σε «κάποια μαύρη φλέβα». Πάντως στον οίκο αυτό χρειάζεται «υποταγή» και μεταχείριση στα μέτρα του άλλου ενώ ο κίνδυνος του «θανάτου» παραμονεύει πάντα. Στην περίπτωση του Παύλου Σιδηρόπουλου ο θάνατος ήρθε στην πραγματικότητα.
9ος Οίκος
«Στο βιβλίο των ηρώων του τρόμου / βρήκα τις φάτσες που ζητούσες χθες / ζαρωμένος στη γωνιά του δρόμου / περνάς τις μέρες σου με προσευχές
Ένοχος για κάποια αιτία / που δεν την έμαθες ποτέ / πες μας ρε φίλε ποιος θεός σ' ορίζει; / ποιος σε γεμίζει μ' ενοχές;
Μεσ' απ' τ' αντερά σου σκούζει τ' όρνιο / που σου τρώει τα σωθικά / του Χριστού φοράει το χιτώνιο / και έχει το πρόσωπο του Μαρξ / έχει φροϋδικές ρυτίδες / και τα νύχια του γαμψά / τα χίλια πρόσωπα που σου 'χει δώσει / είναι της Μέδουσας χτικιά»
Το βιβλίο των ηρώων
Ο 9ος οίκος είναι η περιοχή των ανώτερων επιγνώσεων, εκεί όπου διευρύνουμε την αντίληψή μας ώστε να συμπεριλάβει τα πάντα. Αυτό συνήθως μεταφράζεται σε φιλοσοφία, θρησκεία και μακρινά ταξίδια, αλλά όποιον τομέα και να διαλέξει κάποιος το ζητούμενο είναι να αποκτήσει τη συνολική εικόνα.
Ο Λέοντας είναι στην ακμή του οίκου με τον Ήλιο, τον Πλούτωνα και τον Κρόνο επίσης στο ίδιο ζώδιο. Και μόνο η παρουσία του Ήλιου σε κυριαρχία δείχνει το πόσο σημαντικός τομέας ήταν αυτός για τον Παύλο Σιδηρόπουλο, ενώ Πλούτωνας και Κρόνος δείχνουν ότι έσκαψε βαθιά μέσα του για να βρει απαντήσεις και τις απόψεις που διαμόρφωσε δεν θα τις άλλαζε εύκολα. Μπορεί δηλαδή στον τομέα των σχέσεων η Αφροδίτη στους μεταβλητούς Διδύμους σε σύνοδο με τον Ουρανό, να δίνει μεγάλα περιθώρια πειραματισμών χωρίς να διστάζει να αλλάξει και να ρισκάρει, αλλά τα βασικά του πιστεύω, η φιλοσοφία ζωής που διαμόρφωσε, δεν φαίνεται να ήταν υπό διαπραγμάτευση. Η παρουσία του Κλήρου της Τύχης στον 9ο οίκο δείχνει ότι αυτή η αναζήτηση της αλήθειας ήταν και η μεγαλύτερη ευχαρίστηση που ένοιωσε.
Το τραγούδι μας μιλάει για τις θρησκευτικές / πολιτικές / ψυχολογικές αναζητήσεις του ανθρώπου που στη προσπάθεια του να ακολουθήσει κάποια καθιερωμένα πρότυπα νοιώθει μικρός, «ζαρωμένος» και «ένοχος» χωρίς να ξέρεις την αιτία. Το πρόβλημα όμως είναι μέσα του, στο «όρνιο που του τρώει τα σωθικά» και που θα πρέπει να αναγνωρίσει πέρα από τις χιλιάδες μορφές που μπορεί να πάρει.
10ος Οίκος
«Μη μου μιλάς για κόλαση / την έχω ζήσει όλη / μην μου μιλάς για ουρανούς / για θείο περιβόλι
Μη μου μιλάς για τα παιδιά / που ψάχνανε στους δρόμους / σαν τους αλήτες τους σοφούς / δεν ξέρουν από νόμους
Μη μου μιλάς για τίποτα / δεν ξέρω ν' απαντήσω / μες τα ερείπια του καιρού /
ζωή πάω να χτίσω»
Μη μου μιλάς για τίποτα
Ο 10ος οίκος είναι η περιοχή των επιτευγμάτων μας στο κοινωνικό επίπεδο, εκεί όπου διαμορφώνουμε το κοινωνικό μας πρόσωπο με το οποίο είμαστε πιο εύκολα αναγνωρίσιμοι. Συνήθως όλα αυτά μεταφράζονται στην επαγγελματική μας καριέρα.
Η Παρθένος είναι στην ακμή του οίκου και ο Άρης βρίσκεται μέσα αλλά στο Ζυγό. Το ζώδιο της Παρθένου στην ακμή μας δείχνει ότι ήταν αρκετά λεπτολόγος και προσεκτικός στη δουλειά του. Δηλαδή παρά την αυθόρμητη σκηνική του παρουσία, δεν πρέπει να άφηνε και πολλά πράγματα στην τύχη. Κυβερνήτης του οίκου είναι ο Ερμής από τον 8ο που δείχνει ότι στην καριέρα του έβγαλε όλα όσα βρήκε μέσα από τους μικρούς θανάτους που βίωσε στις εσωτερικές του αναζητήσεις. Η ενέργεια του Άρη στον 10ο οίκο δείχνει τις φιλοδοξίες του και την απροθυμία του να συμβιβαστεί στα θέματα του οίκου αυτού.
Στο τραγούδι που διαλέξαμε από την ταινία «Ο Ασυμβίβαστος», ο Παύλος Σιδηρόπουλος μας μιλάει για το αποτύπωμα που θέλησε να αφήσει στον κόσμο μας. Οι ρόλοι που διάλεξε για να τον θυμόμαστε είναι εκείνοι του παιδιού, του αλήτη και του σοφού. Υιοθετώντας τους ρόλους αυτούς έζησε και την κόλαση και τον παράδεισο, κινούμενος εκτός των ορίων του νόμου. Όχι τόσο του επίσημου νόμου αλλά περισσότερο του άγραφου νόμου των καθωσπρέπει ανθρώπων. Το ζητούμενο όμως δεν ήταν να μιλάει για όσα στραβά συνάντησε αλλά η δημιουργία καινούργιας ζωής. Ο Ερμής μπορεί να παραμένει αιώνιο παιδί αλλά η Παρθένος θέλει πάντα να δημιουργεί κάτι χειροπιαστό.
11ος Οίκος
«Παυλάκη γύρω σου σωπαίνουν, / τους φτάνει που ανασαίνουν. / Τι ζητάς;
...........................
Ξέρουνε τι τους περιμένει / στην πολυθρόνα βολεμένοι. / Τι ρωτάς;
........................
Κανείς δε θες να σε δαμάσει / κι όμως πονάς για ό,τι έχεις χάσει / και ρωτάς,
βυζαίνει ακόμα τ' όνειρό σου / κι ο πόνος μοιάζει να 'ναι γιατρικό σου / που ζητάς.»
Θάνατος
Ο 11ος οίκος είναι η περιοχή όπου καλούμαστε να ταυτιστούμε με κάτι ευρύτερο από τον εαυτό μας: φίλοι, ομάδες, κόμματα, ιδεολογίες κλπ. Είναι η ελπίδα μας να ξεπεράσουμε τα στενά όρια του εαυτού μας, όχι πλέον μέσα από τις προσωπικές σχέσεις αλλά με τη συμμετοχή σε κάτι μεγαλύτερο, σαν μέρος ενός αδιάσπαστου συνόλου.
Ο Ζυγός βρίσκεται στην ακμή του οίκου, με την Αφροδίτη όπως είδαμε στους Διδύμους / 8ο, και ο Ποσειδώνας είναι στο ίδιο ζώδιο. Με Αφροδίτη και Ποσειδώνα να επηρεάζουν τον οίκο αυτό είχε πολλές, μάλλον ανεδαφικές, προσδοκίες και ελπίδες από τους ανθρώπους που γνώριζε. Δεν αποκλείεται βέβαια να γνώρισε ενδιαφέροντες ανθρώπους που πραγματικά τον ενέπνευσαν αλλά είναι μάλλον σίγουρο ότι αρκετές φορές εξαπατήθηκε. Έχουμε ήδη μιλήσει για τον ρόλο του Ποσειδώνα σε αντίθεση με τη Σελήνη από τον 5ο οίκο. Να πούμε εδώ ότι η τέχνη του ήταν το μέσο ίσως και ο σκοπός της συμμετοχής του στα κοινά αλλά και το μεγάλο όνειρο του.
Το τραγούδι μας μιλάει για την διαπίστωση της απογοητευτική κατάστασης των ανθρώπων που τον περιτριγύριζαν. Την άρνηση του να «δαμαστεί», να γίνει μέρος των «βολεμένων» αλλά και τον πόνο του για ένα όνειρο που ακόμα παρέμενε σε νηπιακή μορφή, προφανώς επειδή δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος να μεγαλώσει.
12ος Οίκος
«Και τώρα φίλοι μου είναι αργά / μια καληνύχτα στη μαμά / και λίγη στάχτη στα μαλλιά / καιρός να πούμε αντίο.
Σκεπάσαμε όλους τους νεκρούς / με αρρωστιάρικους ψαλμούς / κλόουν με σοβαρούς σκοπούς / γυμνοί μέσα στο κρύο.»
Εν κατακλείδι
Ο 12ος οίκος είναι η περιοχή της πλήρους εγκατάλειψης της εξωτερικής μας προσωπικότητας και η βουτιά σε ό,τι θαμμένο βρίσκεται μέσα μας. Με την ελπίδα ότι εκεί θα βρούμε θησαυρούς να τους ανασύρουμε στην επιφάνεια και να γίνουν η μαγιά για την έναρξη του καινούργιου κύκλου.
Ο Σκορπιός βρίσκεται στην ακμή του 12ου, με τον Πλούτωνα όπως είδαμε στον Λέοντα / 9ο. Μέσα στον 12ο υπάρχουν ο Νότιος Δεσμός της Σελήνης, για τον οποίο μιλήσαμε, και ο Χείρωνας. Το ψάξιμο στο εσωτερικό του πρέπει να ήταν δεύτερη φύση για τον Παύλο Σιδηρόπουλο και δεν θα δυσκολευόταν να φέρει πράγματα στην επιφάνεια, αφού ο Πλούτωνας από τον 9ο κυβερνάει και τον Ωροσκόπο. Ωστόσο δεν ήταν κάτι απλό ή κάτι που το έκανε στον ελεύθερο χρόνο του. Ήταν βαθιά ανάγκη και επώδυνη διαδικασία που συχνά άφηνε ανεξίτηλα αποτυπώματα.
Το τραγούδι που διαλέξαμε δεν είναι από τα τελευταία του αλλά το χρησιμοποιούμε εδώ σαν αποχαιρετιστήριο, μιας και ο κύκλος ολοκληρώνεται. Δείχνει την απόσυρση από τα κοινά αφού πλέον ό,τι έχει πεθάνει κάηκε ή θάφτηκε με τις τυπικές διαδικασίες. Οι προθέσεις και οι σκοποί παραμένουν σοβαροί στο εσωτερικό αλλά αναγκαστικά επιλέγεται η εμφάνιση του κλόουν για λίγη προστασία από την παγωμάρα των ανθρώπων.
Επίλογος
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος πέθανε από χρήση ηρωίνης στις 6 Δεκεμβρίου 1990, όταν ο Πλούτωνας ήταν ακριβώς πάνω στο γενέθλιο Χείρωνα, ο Δίας πάνω στο γενέθλιο Πλούτωνα και ο προοδευμένος Ερμής (κυβερνήτης του 8ου) πάνω στο γενέθλιο Άρη. Αντί για άλλο επίλογο, προτιμώ να κλείσω το άρθρο αυτό με ένα ακόμα τραγούδι του. Ο τίτλος είναι «Στην Κ» και προφανώς έχει γραφτεί για κάποια γυναίκα αλλά νομίζω πως οι στοίχοι του αποτυπώνουν αυτά που θα έλεγε ο Παύλος Σιδηρόπουλος αν μπορούσε σήμερα να μιλήσει για την κοινωνία μας. Ας μεταφράσουμε λοιπόν το «Κ» σαν την «κοινωνία» μας που κάπου τώρα δείχνει να ξυπνάει τρομαγμένη, να βλέπει τις πληγές της, να λυπάται για τις αλήθειες της που ξέχασε, να νοιώθει ότι έχει κάτι να πει αλλά να μην βρίσκει ανταπόκριση μετά από χρόνια ξεπουλήματος της συνείδησής της.
«Όταν κάποιο βράδυ θα σε ξυπνήσει απότομα η κραυγή σου / Και τρέξεις στη μαμά σου να το πεις / Και κείνη τρομαγμένη μες στο ψυγείο κλείσει τη φωνή σου / Μα θα 'ναι αργά μεσάνυχτα και θα 'χεις κουραστεί
Όταν θ'αγαπήσεις το γέλιο σου και την αναπνοή σου / Και δεις πως έχεις κάτι να μας πεις / Στο πλάι σου ο άνθρωπος που διάλεξες βιτρίνα στη ζωή σου / Τριάκοντα αργύρια αντίτιμο σιωπής
Πες μας τι θα γίνει αν κάποτε θ' αγγίξεις το κορμί σου / Και το βρεις τσακισμένο απ'τις πληγές / Και γύρω σου κούκλες χλωμές ανίκανες ν' ακούσουν τη φωνή σου / Κι οι αλήθειες σου να σέρνονται στο πάτωμα γυμνές»
Δημήτρης Αντωνιάδης
