Η αλήθεια για το κινέζικο Feng shui
Ο πανεπιστημιακός Stephen L. Field, που έχει μελετήσει τον κινέζικο πολιτισμό, έγραψε μία ενδιαφέρουσα μελέτη για το fengshui και την καταγωγή του. Πιστεύω, αξίζει να την διαβάσουμε και να αντλήσουμε γνώση από τις γνώσεις του:
Αυτό δεν θα είναι μια τυποποιημένη έκθεση. Δεν επιδιώκω να δυσφημήσω μια κίνηση ή να γίνω υπερασπιστής της. Αντ' αυτού, όπως ένας μελετητής της αρχαίας Κίνας που έχει μελετήσει την προέλευση και την ανάπτυξη του κινεζικού fengshui, αισθάνομαι είναι το καθήκον μου να εκπαιδεύσω παρά να εξορκίσω. Υπάρχει τόσο πολλή παραπληροφόρηση που παρέχεται στο κοινό από τα ανενημέρωτα άτομα που κάποιος χρειάζεται στο βήμα προς τα εμπρός και καθορισμένο το αρχείο ευθύ.
Θα προσπαθήσω σε αυτό το δοκίμιο να διορθώσω τα λάθη και να διευκρινίσω την παρανόηση.
Έτσι, τι είναι ακριβώς fengshui; Είναι μια τέχνη ή μια επιστήμη; Είναι μια θρησκεία ή μια φιλοσοφία; Προκειμένου να απαντηθούν αυτές οι ερωτήσεις, θα πρέπει να εξετάσουμε περισσότερο την πρακτική του fengshui. Η περιπλοκή του στόχου μας έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχουν περισσότερα από ένα είδη fengshui, και περισσότεροι από ένας σκοποί για τις αναγνώσεις του fengshui. Για τον στόχο μας, θα δεχτώ την κοινή γενίκευση ότι υπάρχουν δύο σημαντικά σχολεία του fengshui - το σχολείο μορφής, όπου οι φυσικές πτυχές του τοπίου είναι η εστίαση, και το σχολείο πυξίδων, όπου ο αστρολογικός ή κοσμολογικός προσανατολισμός της περιοχής είναι η εστίαση της εξέτασης. Τα πιο πρώιμα κείμενα σχετικά με το θέμα του fengshui ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με το γεωφυσικό περιβάλλον, και έτσι θα αρχίσω την ανάλυση.
Επιτρέψτε μου να αρχίσω τη συζήτηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του fengshui με την επίκληση της εικόνας του Δράκου. Από μια δυτική προοπτική μπορούμε να πούμε ότι ο Δράκος είναι μια μεταφορά που αντιπροσωπεύει το σχέδιο του εδάφους. Ονομάζουμε landforms αυτό στην αγγλική γλώσσα. Έτσι για παράδειγμα, κοντά στην πόλη Wimberly, το Τέξας, είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα αποκαλούμενο σπονδυλική στήλη του διαβόλου. Εντούτοις, για τους Κινέζους, που περιγράφουν ένα τοπογραφικό χαρακτηριστικό γνώρισμα ως Δράκος, δεν είναι απλά περιγραφικό του σχεδιαγράμματός του έναντι του ορίζοντα. Το φυσικό περιβάλλον γίνεται αντιληπτό για να είναι μια οντότητα διαβίωσης, και η εξωτερική ομοιότητα είναι μια εκδήλωση της εσωτερικής ζωής. Επομένως, στην παραδοσιακή Κίνα το φυσικό περιβάλλον γίνεται αντιληπτό για να είναι ένας πραγματικός Δράκος, και ο τελευταίος σκοπός του fengshui είναι να βρεθεί η σπηλιά ή η φωλιά του δράκου.
Το πιο πρώιμο κινεζικό κείμενο για να αναλυθεί το φυσικό περιβάλλον του fengshui είναι το βιβλίο του ενταφιασμού, που γράφτηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα. Συζητά για την τοποθέτηση των τάφων παρά για τις κατοικίες, αλλά οι διαδικασίες ήταν βασικά οι ίδιες. Δείτε πώς το βιβλίο του ενταφιασμού, περιγράφει το Δράκο:
- Είναι ανοιξιάτικες αρτηρίες από τη χαμηλή έκταση του εδάφους, ανοιξιάτικα οστά από την έκταση βουνών. Ελικοειδώς από την ανατολή στη δύση και από το νότο στο Βορρά. Χιλιάδες πόδια ψηλά καλούνται δυνάμεις, εκατοντάδες πόδια ψηλά καλούνται χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Οι δυνάμεις προωθούν και τελειώνουν στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα... Όπου οι δυνάμεις παύουν και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα πετούν στα ύψη, με ένα ρεύμα στο μέτωπο και έναν λόφο πίσω, κρύβεται εδώ το κεφάλι του Δράκου... Όπου η έκταση τυλίγεται περίπου και συλλέγεται στο κέντρο, αυτό καλείται κοιλιά του Δράκου.
Αυτό είναι ο γεωφυσικός χαρακτήρας του Δράκου, αλλά υπάρχει επίσης ένα πολύ σημαντικό μετεωρολογικό στοιχείο στη φυσική περιγραφή της περιοχής. Το ακόλουθο απόσπασμα από το βιβλίο του ενταφιασμού αναφέρει για πρώτη φορά στην καταγραμμένη ιστορία ότι το fengshui χρησιμοποιείται:
- Το Qi οδηγά τον αέρα (feng) και διασκορπίζεται, αλλά διατηρείται όταν αντιμετωπίζει το ύδωρ (shui). Οι αρχαίοι το συνέλεξαν για να αποτρέψουν το διασκορπισμό του, και το καθοδήγησαν για να βεβαιώσουν τη διατήρησή του. Κατά συνέπεια ονομάστηκε fengshui. Σύμφωνα με τους νόμους του fengshui, η περιοχή που προσελκύει το ύδωρ είναι βέλτιστη, ακολουθούμενο από την περιοχή που πιάνει τον αέρα.
Όπως μπορούμε να δούμε εδώ, το fengshui δεν σημαίνει "τον τρόπο του αέρα και του ύδατος." Αντ' αυτού, ο αέρας και το ύδωρ ελέγχουν το qi. Ο αέρας διασκορπίζει qi, έτσι πρέπει να εμποδίσουμε την είσοδό του. Το ύδωρ συλλέγει qi, έτσι πρέπει να ενθαρρύνουμε την παρουσία του. Αυτό θα εξασφαλίσει το πώς αρκετό qi θα περιβάλλει τον τάφο ή το σπίτι. Μια κατάλληλη μετάφραση fengshui επομένως είναι "(εμποδίστε) τον αέρα (και συσσωρεύστε) το ύδωρ."
Έτσι τι είναι qi; Μια από τις πιο πρώιμες περιγραφές του qi, που εμφανίζονται σε ένα κείμενο του 4ου αιώνα π.Χ., λέει ως εξής:
- Το ύδωρ είναι η ρίζα όλων των πραγμάτων και η πηγή όλης της ζωής ...Το ύδωρ είναι το αίμα και η αναπνοή [qi] της γης, που λειτουργεί όπως η κυκλοφορία του αίματος και η αναπνοή στους τένοντες και τις φλέβες. Guanzi, CH 39,
Εδώ, qi είναι αναπνοή, και το ύδωρ είναι το αίμα και η αναπνοή της γης. Το βιβλίο του ενταφιασμού αναφέρει: «Όπου το έδαφος κρατά το ευνοϊκό qi, η γη προσαρμόζεται και αυξάνεται. Όταν η σειρά κορυφογραμμών συσσώρευσε qi, το ύδωρ το προσαρμόζει και συνοδεύει.» Οι κορυφογραμμές σε αυτήν την μετάβαση είναι ένας φυσιολογικός όρος που αναφέρεται στους αρτηριακούς κλάδους ή τη λεκάνη των φλεβών των Δράκων. Όπου οι ροές του νερού είναι στην επιφάνεια, qi ρέετ κάτω από την επιφάνεια. Όταν η ροή του qi ανακαλύπτεται, κατόπιν πρέπει να ψάξουμε τη θέση όπου εκείνη η ροή επιβραδύνει και συγκεντρώνει ή συσσωρεύει. Το βιβλίο του ενταφιασμού διευκρινίζει με αυτό τον τρόπο:
- Όπου η γη παίρνει τη μορφή, qi ρέει αναλόγως με αυτόν τον τρόπο, κι από αυτό, τα πράγματα γεννιούνται. Για τις σειρές μαθημάτων του qi μέσα στο έδαφος, η ροή ακολουθεί το περίγραμμα του εδάφους, και τα αποτελέσματα συσσώρευσής του εξαρτώνται από το σχήμα της έκτασης.
Αυτή η συγκέντρωση ή μη, του qi, είναι μια αρχαία έννοια που άρχισε επίσης ως εξήγηση της ανθρώπινης φυσιολογίας. Το ακόλουθο απόσπασμα είναι από ένα φιλοσοφικό βιβλίο Daoist του 4ου π.Χ. αιώνα αποκαλούμενο Zhuangzi (CH 22): η "ανθρώπινη ζωή είναι η συγκέντρωση του qi. Η συγκέντρωση κρίνει τη γέννηση, η διασπορά κρίνει το θάνατο.» Που σημαίνει πως φυσικά μια συσσώρευση του qi είναι προτιμότερη για τη φωλιά. Σύμφωνα με το βιβλίο του ενταφιασμού: «Η ζωή συσσωρεύει qi. Το σταθεροποιεί στα οστά, που είναι τα μόνα υπολείμματα μετά από το θάνατο. Ο ενταφιασμός επιστρέφει qi στα οστά, με το οποίο η ζωή τροφοδοτείται" Με κάποιο τρόπο, η συγκέντρωση του qi γύρω από τα οστά, έχει επιπτώσεις στις ζωές των απογόνων εκείνου που πέθανε. Αυτό το τελικό απόσπασμα αποκαλύπτει τη μεταφυσική πτυχή του qi - τη δυνατότητά του να ενισχύσει τις ζωές των ανθρώπων στην εγγύτητά του.
Η διαδικασία με την οποία τα οστά ενεργοποιούνται καλείται "αμοιβαία αντήχηση." Σύμφωνα με ένα κείμενο του 2ου π.Χ. αιώνα: - Όλα τα πράγματα είναι τα ίδια με το qi τους όλα τα πράγματα αποκρίνονται στα πράγματα ίδιας κατηγορίας τους... πράγματα μέσα στην ίδια κατηγορία, αμοιβαία κινούνται το ένα προς το άλλο, όπως το κλαδί και η ρίζα κινούνται το ένα προς το άλλο". Huainanzi, chs. 3..4
Η τυποποιημένη απόδειξη της αμοιβαίας αντήχησης που δίνεται από τους αρχαίους φιλοσόφους είναι αυτό: εάν μια σειρά σε ένα λαγούτο δονείται, η ίδια σειρά σε ένα κοντινό λαγούτο θα δονηθεί ταυτόχρονα. Ακολουθεί, κατόπιν, ότι το qi από το πτώμα και το qi των ζωντανών απογόνων είναι ίδιο. Επομένως, όταν περιβάλλει το ζωτικής σημασίας, ζωή-δίνοντας qi της περιοχής των ενταφιασμών τα οστά, αυτά ενεργοποιούνται όπως μια νεκρή μπαταρία που επαναφορτίζεται, και οι ζωές των απογόνων με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται. Ενδέχεται να μπούμε στον πειρασμό για να σκεφτούμε ότι είναι το πνεύμα που πέθανε που παραχωρεί συνειδητά τις ανταμοιβές ή τις τιμωρίες, βασισμένες στη δυνατότητα της διαβίωσης για να προσανατολίσουν κατάλληλα τους τάφους των νεκρών. Αλλά αυτό δεν είναι τέτοια περίπτωση. Η λατρεία των προγόνων κατευθύνεται κυρίως προς τον πατριάρχη, ενώ το fengshui δεν είναι τόσο φυλετικό! Ακόμα κι αν το πνεύμα της γιαγιάς δεν ήταν εκεί, ήταν επίσης σημαντικό να προσανατολιστεί κατάλληλα ο τάφος της. Όταν συνειδητοποιούμε ότι η σειρά λαγούτων δονείται επειδή είναι συντονισμένο στα υγιή κύματα που παράγονται από τη δονημένη σειρά, μπορούμε να σκεφτούμε ότι το fengshui είναι μια επιστήμη, και qi κάποιος τύπος ενεργειακού κύματος. Μια άλλη αναλογία μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη εδώ. Οι Κινέζοι θεωρούν ότι είναι qi οι ροές μέσω των μεσημβρινών μέσα στο ανθρώπινο σώμα, ακριβώς όπως ρέουν μέσα στις κορυφογραμμές και διακλαδίζονται στη γη. Το σημείο βελονισμού στο ανθρώπινο σώμα καλείται επίσης μια σπηλιά ή φωλιά, έτσι μπορούμε να πούμε ότι η φωλιά βουνών είναι απλά το σημείο βελονισμού στη γη. Όταν ο τάφος ανασκάπτεται ή το κτίριο του σπιτιού σκάβεται, οι γεωφυσικοί μεσημβρινοί τρυπιούνται ακριβώς όπως εκείνους που επιτυγχάνονται από τη βελόνα βελονισμού στο ανθρώπινο σώμα. Ο βελονισμός έχει αποδειχθεί πως μπορεί να λειτουργήσει, αν και οι επιστήμονες δεν ήταν σε θέση να ανακαλύψουν πώς. Με άλλα λόγια, η επιστήμη πρέπει να αποδείξει ακόμα την ύπαρξη μιας δύναμης qi που ρέει στο ανθρώπινο σώμα.
Τι γίνεται με μια δύναμη qi που ρέει στο σώμα της γης; Βεβαίως υπάρχουν δυνάμεις στην εργασία μέσα στη γη που δεν μπορούν να φανούν ή να γίνουν αισθητές συνειδητά από τους ανθρώπους - ειδικά μαγνητικά πεδία. Ορισμένα πλάσματα έχουν μια συγγένεια για τα μαγνητικά κύματα - τα δελφίνια, οι φάλαινες, οι χελώνες της θάλασσας, και τα κατευθυμένα αυτομάτως περιστέρια όλα έχουν ένα είδος μαγνήτη στους εγκεφάλους τους, που τους δίνει μια μαγνητική αίσθηση της κατεύθυνσης. Είναι δυνατό, ότι και οι άνθρωποι επηρεάζονται σε κάποιο επίπεδο από το μαγνητισμό; Είναι δυνατό, ότι μια ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία κάποιου είδους είναι η εστίαση του fengshui;
Η πυξίδα εφευρέθηκε από τους Κινέζους για να βοηθήσει συγκεκριμένα στην ανάγνωση του επίγειου fengshui. Έτσι φαίνεται ότι οι Κινέζοι ήξεραν ότι αρχικά αυτή η απαρατήρητη δύναμη αποκαλούμενη qi ήταν ηλεκτρομαγνητική στο χαρακτήρα. Δυστυχώς, η σύγχρονη επιστήμη ήταν ανίκανη να καθορίσει την επιρροή τέτοιων κυμάτων για την ευημερία των ανθρώπων. Εάν το qi θα μπορούσε να αποδειχθεί για να υπάρξει, ή εάν τα μαγνητικά πεδία θα μπορούσαν να αποδειχθούν για να επηρεάσουν την ανθρώπινη ζωή, κατόπιν το fengshui θα μπορούσε να θεωρηθεί περιβαλλοντική επιστήμη.
Το θέμα της κατεύθυνσης είναι ένα κατάλληλο θέμα στη συζήτηση της Σχολής των πυξίδων για το fengshui. Όπως έχουμε δει στο βιβλίο του ενταφιασμού, το ορεινό τοπίο είναι το βέλτιστο περιβάλλον στο οποίο να επισημάνει τη ροή του qi. Αλλά δεν είναι όλο το τοπίο ορεινό, έτσι έπρεπε να υπάρξει ένας τρόπος να ανιχνεύσει qi πότε οι τοπογραφικά μορφές και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα δεν προεξείχαν αρκετά για να εντοπίσουν τις κρυμμένες φλέβες δράκων.Οι Κινέζοι εθεώρησαν ότι οι σφαίρες του ουρανού, της γης, και του ατόμου συσχετίστηκαν απείρως. Έτσι το qi οποιουδήποτε δεδομένου συνόλου τοπικής προσαρμογής ή οποιουδήποτε δεδομένου προσώπου στη γη ήταν σε θέση της ανάγνωσης στα αστέρια.
Στην αρχαία Κίνα δεν υπήρξε καμία διάκριση μεταξύ της αστρονομίας και της αστρολογίας, επειδή τα αστέρια στον ουρανό νύχτας ήταν ουράνιες θεότητες. Οι ειδικοί με μια κατανόηση της μετακίνησης των αστεριών επομένως κέρδισαν μια κατανόηση της θέλησης των θεϊκών πνευμάτων. Αυτά ήταν κρίσιμες πληροφορίες για τον αυτοκράτορα, ο οποίος ήταν το κέντρο της ανθρώπινης σφαίρας όπως ήταν το Di Shang, ή ο Θεός ψηλά, το κέντρο της θεϊκής σφαίρας. Ο ουράνιος θρόνος του Di Shang ήταν σαν μεγάλη κουτάλα, γύρω από την οποία όλα τα άλλα αστέρια περιστράφηκαν. Η λαβή της κουτάλας ήταν το ξίφος του Θεού, το οποίο ήταν ικανό να φέρει θανάτους και την καταστροφή στην κατεύθυνση την οποία έδειξε. Οι Κινέζοι δημιούργησαν αναλόγως ένα όργανο που ήταν σε θέση να δείξει τη διαμόρφωση μίας μεγάλης κουτάλας στον ουρανό οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας. Αυτό ήταν το shipan, ή ο κοσμογράφος, απεικονισμένος εδώ:
Το όργανο αποτελείται από ένα τετράγωνο σταθερό γήινο πιάτο στο κατώτατο σημείο και έναν περιστρεφόμενο δίσκο ουρανού στην κορυφή. Γύρω από την περιφέρεια και του πιάτου και του δίσκου τακτοποιούνται τα ονόματα των 28 αστερισμών στο κινεζικό ζωδιακό. Στο κέντρο του πίνακα είναι μια αντιπροσώπευση της μεγάλης κουτάλας. Η λειτουργία του οργάνου είναι παρόμοια με ένα επιπεδοσφαίριο - που επιτρέπει στο χρήστη να εντοπίσει οποιοδήποτε αστέρι ή αστερισμό στον ουρανό σε κάθε στιγμή του έτους, εκτός από το ότι είναι εδώ μόνο τα αστέρια του ζωδιακού και η μεγάλη κουτάλα που αντιπροσωπεύονται στο κοσμογράφο.
Ενώ η μεγάλη κουτάλα στο κέντρο του πιάτου του ουρανού είναι σαφώς η εστίαση του οργάνου, κάθε μια από τις τέσσερις πλευρές του γήινου πιάτου είναι μαρκαρισμένη με τον έναν από τέσσερις μεγαλύτερους αστερισμούς, κάθε ένας φτιαγμένος από επτά από τους μικρότερους αστερισμούς. Υπάρχει ο πράσινος δράκος (που αποτελείται από το κέρατο, τον λαιμό, τη καρδιά, και την ουρά, παραδείγματος χάριν), το κόκκινο πουλί (που αποτελείται από το ράμφος, τον οισοφάγο, το πεπτικό, και τα φτερά, παραδείγματος χάριν), η άσπρη τίγρη, και η σκοτεινή χελώνα.
Έτσι ο κοσμογράφος τι πρέπει να κάνει με το fengshui; Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του ενταφιασμού λέει ως εξής:
Η σκοτεινή χελώνα κρεμά το κεφάλι της,
Το κόκκινο πουλί αιωρείται στο χορό,
Οι πράσινες σπείρες δράκων ελίσσονται,
Η άσπρη τίγρη υποκλίνεται προς τα κάτω.
Στη χρονική περίοδο μεταξύ της εφεύρεσης του κοσμογράφου και της συγγραφής του βιβλίου του ενταφιασμού, ενός διαστήματος περίπου έξι ή επτά αιώνων, οι ουράνιες θεότητες ήρθαν κάτω στη γη. Οι θεότητες αντιπροσωπεύουν τώρα τους τοπογραφικούς σχηματισμούς που περιβάλλουν την περιοχή φωλιών ή τάφων - ο κουλουριασμένος δράκος προς την ανατολή, η τίγρη που σκύβει προς τη δύση, το αιωρούμενο πουλί στο νότο, και η κρεμάμενη χελώνα στο Βορρά. Η μεγάλη κουτάλα στον κοσμογράφο, μετασχηματίστηκε στη βελόνα της μαγνητικής πυξίδας ως shipan που εξελίχθηκε στο luopan, ή πυξίδα fengshui. Το luopan, είναι το τυποποιημένο εργαλείο του κυρίου του fengshui.
Πώς είναι το luopan που χρησιμοποιείται για να καθορίσει το fengshui μιας ιδιαίτερης περιοχής; Στο δημοφιλέστερο τύπο πυξίδων σχολών fengshui - αποκαλούμενου εννέα αστέρια από τα αστέρια της μεγάλης κουτάλας - οι βασικές κατευθύνσεις τετραγώνου, τεσσάρων γωνιών, και του κέντρου είναι όλα ορισμένα χαρακτηριστικά βασισμένα στην κινεζική συσχετική κοσμολογία. Οι Κινέζοι είναι κύριοι των συσχετισμών βασισμένων στο μικρόκοσμο του ατόμου και το μακρόκοσμο του ουρανού και της γης. Παραδείγματος χάριν, υπάρχει το σύστημα δύο-όρων, yin και yang, το σύστημα τεσσάρων-όρων, των βασικών κατευθύνσεων και των εποχών, το σύστημα πέντε-όρων των πέντε στοιχείων ή των φάσεων - ξύλου, φωτιάς, της γης, του μετάλλου, και του ύδατος, και τα λοιπά. Κάθε δαχτυλίδι του luopan αντιπροσωπεύει ένα ή περισσότερα από αυτά τα συσχετικά συστήματα. Όταν μια ιδιαίτερη θέση προσανατολίζεται με τη βοήθεια της πυξίδας, οι διάφορες ανυψώσεις της θα μπορούσαν έπειτα να συσχετιστούν σύμφωνα με οποιοδήποτε αριθμό παραγόντων.
Ενώ η συσχετική κοσμολογία μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκη, ένα από τα συσχετικά συστήματα -τα πέντε στοιχεία- είναι η βάση του fengshui όπως εξασκείται στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με αυτήν την φιλοσοφική έννοια, το qi φυσικά προχωρεί μέσω πέντε διαφορετικών φάσεων καθώς ο χρόνος προχωρεί. Επιπλέον, κάθε έτος έχει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στοιχείου. Έτσι, βασισμένο στο έτος γέννησης, κάθε άτομο έχει το χαρακτηριστικό στοιχείο του. Δύο αρχικά συστήματα της μετατόπισης της φάσης είναι τα ακόλουθα:
Το fengshui, σύμφωνα με τους συσχετισμούς, αν είναι παραγωγικό, θα παραγάγει την καλή τύχη. Οι καταστρεπτικές διαδικασίες, αφετέρου, παράγουν την κακή τύχη. Παραδείγματος χάριν, ένα πρόσωπο γεννημένο κάτω από το στοιχείο του μετάλλου δεν θα ήθελε να ζήσει σε ένα σπίτι που αντιμετωπίζει το νότο της κατεύθυνσης, επειδή ο νότος ανήκει στην φωτιά, και η πυρκαγιά λειώνει το μέταλλο. Μια καλή κατεύθυνση για το σπίτι αυτού του προσώπου για να αντιμετωπίσει θα ήταν το νοτιοδυτικό σημείο, επειδή το νοτιοδυτικό σημείο που ανήκει στη γη, η οποία έχει καλή σχέση με το μέταλλο, καθώς είναι παράγοντας για το μέταλλο.
Η σχολή των πυξίδων του fengshui χρησιμοποιεί πολλές φιλοσοφικές έννοιες, ειδικότερα τη θεωρία πέντε στοιχείων. Αλλά για το fengshui για να θεωρείται νόμιμη φιλοσοφία, οι συστατικές θεωρίες της θα πρέπει να είναι καθολικές και περιεκτικές. Ενώ οι σειρές μετατόπισης της φάσης των πέντε στοιχείων συναρπάζουν με τις εξηγήσεις της φαινομενικής αλλαγής, δεν έχουν καμία βάση σαν επιστημονικό γεγονός.
Ως εδώ έχουμε καθορίσει ότι το fengshui δεν μπορεί να θεωρηθεί επιστήμη, εκτός αν το qi μπορεί να αποδειχθεί πως υπάρχει. Δεν είναι μια θρησκεία, επειδή το qi δεν είναι ένα πνεύμα. Και δεν είναι μια φιλοσοφία, επειδή οι συστατικές θεωρίες της δεν έχουν καμία βάση στην πραγματικότητα.
Αυτό αφήνει μόνο μια δυνατότητα: Το Fengshui είναι μια τέχνη, και η μεμονωμένη πρακτική της είναι ένα έργο τέχνης. Από το πλεονέκτημα ενός κόσμου αισθητικής οπτικής, δεν είναι απαραίτητο να κρίνουμε την πραγματικότητα ενός φαινομένου, προκειμένου να αντληθεί κέρδος από αυτό. Δεν είναι οι αρχές της λογικής που πρέπει απλώς να καθορίσει την αξία του οράματός μας, αλλά η ικανότητα του οράματός μας να ικανοποιήσει την ευθύνη μας για την ηθική τάξη και σειρά. Δεν πειράζει πραγματικά εάν ο δράκος είναι κάτι ζωντανό, αν αναπνέουμε το πλάσμα ντυμένο με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του τοπίου, ή έχουμε μια φανταστική εικόνα. Δεν πειράζει εάν το qi είναι πνεύμα ή ηλεκτρομαγνητική ενέργεια, ή ψυχοσωματική αναπνοή. Μόνη η αντίληψη για ένα ενσωματωμένο σύστημα που λειτουργεί στο περιβάλλον μας σύμφωνα με τις αισθητικές αρχές του fengshui είναι αρκετή, για να ικανοποιήσει το μυαλό του αναζητητή. Και τέτοια ευχαρίστηση είναι η ανταμοιβή του.
Stephen L. Field, Ph.D.
Trinity University
June 26, 2001
