Λίλιαν Σίμου
23-10-2004, 02:56 PM
ΑΘΛΟΣ 6ος αντιστοιχία με την Παρθένο
«Η ζώνη της Ιππολύτης»
Στον επόμενο άθλο ο Ευρυσθέας ζήτησε τη χρυσή ζώνη της Ιππολύτης, βασίλισσας των Αμαζόνων. Οι πολεμοχαρείς Αμαζόνες ζούσαν τον Πόντο. Όταν ο Ηρακλής έφθασε εκεί, συνάντησε την Ιππολύτη και της ζήτησε τη ζώνη, για να μην αναγκαστεί να πολεμήσει τόσο γενναίες και υπερήφανες γυναίκες. Η Ιππολύτη συμφώνησε, αλλά αντέδρασαν οι άλλες Αμαζόνες, κάτω από την προτροπή μίας εξ αυτών, η οποία δεν ήταν παρά η θεά Ήρα μεταμφιεσμένη. Στη μάχη που δόθηκε, σκοτώθηκε η Ιππολύτη και οι Αμαζόνες υποχωρούν. Ο Ηρακλής κερδίζει τη ζώνη, αλλά κι αυτός ο άθλος έφερε θάνατο, όπως ο πρώτος στον Κριό.
Υπάρχει κι εδώ το πνεύμα του Άρη, όπως στα άλογα του Διομήδη. Οι Αμαζόνες αγαπούσαν τον Άρη και ίππευαν άλογα. Ήταν αυτοκέφαλες και πολεμοχαρείς.
Στην επιστροφή του, έσωσε την Ησιόνη, μία κοπέλα, από την κοιλιά ενός κήτους, για να συμψηφίσει τη ζωή που χάθηκε.
Εδώ έχουμε τον Ηρακλή, ένα ρωμαλέο εκπρόσωπο του αρσενικού γένους να εισβάλει στη περιοχή που οι άντρες αποκλείονταν. Υπάρχει έντονη η εικόνα της πάλης των δύο φύλων, του αρσενικού και του θηλυκού. Η βασίλισσα, σαν ευφυής που είναι, επιδιώκει την συνεννόηση για την αποφυγή της μάχης. Ωστόσο, η Ήρα (δηλαδή πάλι η ψυχή) μεταμφιεσμένη (δηλαδή κρυμμένη, καλυμμένη) δημιουργεί πρόβλημα. Δεν υποκύπτει και ζητά τη μάχη.
Μετά τη μάχη κατά του εγωισμού (Λέων), ο αναζητητής της γνώσης, έχει λοιπόν να παλέψει για να αποκτήσει τη ζώνη της αγνότητας (κατά πολλούς ερμηνευτές), ή της ενότητας (κατ’ άλλους). Η Παρθένος είναι το ζώδιο της αγνότητας, πνευματικής και φυσικής.
Ο Ηρακλής παίρνει τη ζώνη, δηλαδή επιτελεί τον άθλο, αλλά μέσα από πόνο, θάνατο, διάλυση. Στην διαδικασία δεν υπήρξε αγνότητα (πνεύματος) ή ενότητα (πνεύματος και ψυχής).
Στο σημείο αυτό της ανάπτυξης, ο άνθρωπος χρειάζεται να έχει υπομονή, ανεκτικότητα, να αναλύει τα δεδομένα και να ερευνά τη λεπτομέρεια του έργου. Να μην ασκεί αρνητική κριτική που φέρνει έριδες και πολεμική διάθεση. Η αγνότητα του πνεύματος πρέπει να διαφυλαχθεί για παραγωγικούς σκοπούς (οι Αμαζόνες ζευγάρωναν με άντρες μόνο για λόγους αναπαραγωγής), με στόχο όμως τη προσωπική θυσία (από το απέναντι ζώδιο των Ιχθύων).
Ας μην ξεχνάμε πως η Παρθένος δεν εμφανίζεται χωρίς παιδί. Είτε αυτό αφορά την θεά Δήμητρα (που αντιστοιχεί στο ζώδιο της Παρθένου) και τη κόρη της Περσεφόνη, είτε τη Παρθένο Μαρία και τον Ιησού. Η παραγωγικότητα λοιπόν του αγνού πνεύματος βοηθά στον μετασχηματισμό και τη μεταμόρφωση, στο τέλος του κύκλου της μαθητείας (Ιχθείς).
ΑΘΛΟΣ 7 και αντιστοιχία με τον Ζυγό
«Ο Ερυμάνθιος Κάπρος»
Στον Ερύμανθο ζούσε ένα τρομερό αγριογούρουνο που κατέστρεφε τα σπαρτά (ας θυμηθούμε το προηγούμενο ζώδιο, την Παρθένο) κι όσοι πήγαν να το σκοτώσουν βρήκαν τραγικό θάνατο. Ο Ευρυσθέας διέταξε τον Ηρακλή να του το φέρει ζωντανό στην Τίρυνθα. Στην περιοχή εκείνη, όμως, ζούσαν και κένταυροι οι οποίοι δεν συμπαθούσαν τους ανθρώπους. Μεταξύ αυτών, ο Ηρακλής είχε ένα φίλο τον Φώλο και τον δάσκαλό του τον Χείρωνα. Φιλοξενήθηκε από τον Φώλο και το βράδυ άρχισε ένα γλέντι με τον ίδιο τον Φώλο και τον Χείρωνα. Οι άλλοι κένταυροι μύρισαν το κρασί και θύμωσαν, γιατί θεώρησαν πως ανήκε σε όλους. Έγινε ένας καυγάς, όπου σκοτώνεται ο Φώλος και τραυματίζεται ο Χείρωνας. Φεύγει κυνηγημένος και βρίσκει το αγριογούρουνο. Δεν του επιτίθεται αμέσως, αλλά με τέχνασμα τον δένει με θηλιά και τον σέρνει από τα πόδια, κάτω από τις παγωμένες κορυφές του βουνού.
Ας εξετάσουμε λίγο τα στοιχεία του μύθου. Ο προηγούμενος άθλος έφερε την παραγωγικότητα του πνεύματος και τους καρπούς. Τους καρπούς αυτούς απειλεί η παρουσία του κάπρου. Ο Ηρακλής επαναπαύεται, καθώς σταματά για να γλεντήσει με τους φίλους του. Στο ζώδιο του Ζυγού έχουμε τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους. Όταν γίνονται κάτω από καθεστώς χαλάρωσης, ο μαθητής χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του κι έτσι έρχεται η τραγωδία. Ο Ηρακλής κάθεται στη σπηλιά του κενταύρου και δέχεται τη φιλοξενία του (τετράγωνο με τον Καρκίνο), αλλά αυτό φέρνει διχόνοια, μάχη, τραυματισμό και θάνατο (Από το απέναντι ζώδιο του Κριού). Ο Ηρακλής βλάπτει δύο φίλους, τον Φώλο (φυσική δύναμη) και τον Χείρωνα (σοφία). Αυτά τα στοιχεία χάνονται στον άνθρωπο με τη μέθη και τη διασκέδαση.
Πηγαίνοντας τώρα για τον κάπρο, ανεβαίνει στη κορυφή του χιονισμένου βουνού (τετράγωνο του Ζυγού με τον Αιγόκερο). Χρησιμοποιεί το τέχνασμα κι όχι τη μυϊκή δύναμη. Μετά το πάθημα, δεν σπαταλά δυνάμεις. Ζυγίζει τις καταστάσεις, μέσα στο ζώδιο του ζυγού, έχοντας αφήσει στο απέναντι ζώδιο την επιθετικότητα.
Μαθαίνει την ισορροπία δυνάμεων και σκέπτεται πριν δράσει. Ο άνθρωπος ισορροπεί την ζωική με τη πνευματική του δύναμη.
ΑΘΛΟΣ 8 – αντιστοιχία με το Σκορπιό
«Η Λερναία Ύδρα»
Κοντά στη Τίρυνθα, υπήρχε ένα έλος, η Λέρνα. Εκεί ζούσε ένα φοβερό φίδι, η Λ. Ύδρα. Τη νύχτα έβγαινε και ρήμαζε τα ζώα της περιοχής. Τη μέρα δεν επέτρεπε σε κανένα να ποτίσει τα χωράφια του. Ο Ηρακλής έπρεπε να σκοτώσει τη Λ. Ύδρα. Αυτή ήταν ένα τέρας με 9 φιδίσια κεφάλια, όπου το κεντρικό ήταν αθάνατο. Ο Ηρακλής είδε πως κόβοντας ένα κεφάλι ξεπηδούσαν δύο άλλα. Τότε, ζήτησε από τον ανιψιό του Ιόλαο που τον ακολούθησε, να καίει τον κομμένο λαιμό πριν βγουν τα δύο κεφάλια. Το τελευταίο, το αθάνατο, το έθαψε στα βάθη της γης κάτω από ένα βράχο.
Τα εννέα κεφάλια είναι ένας αριθμός που προκύπτει από το 3 Χ 3, η τριαδικότητα, σώμα – ψυχή – πνεύμα. Το ελάττωμα που κόβεται, αντί να χαθεί διπλασιάζεται. Στην ουσία χρειάζεται όχι κοπή, γιατί το στέλεχος παραμένει, αλλά κάψιμο και μάλιστα με το Ιερό Πυρ, το εσώτερο πυρ. Μόνο τότε χάνεται το ελάττωμα. Μέσα στο βάλτο (Σκορπιός) των παθών (Σκορπιός) χρειάζεται ο εξαγνισμός. Μόνο έτσι αντιμετωπίζεται το δηλητήριο των επιθυμιών του ασυνειδήτου. Το κεντρικό κι αθάνατο κεφάλι, υποτάσσεται, ζει αλλά εξουσιάζεται από τον άνθρωπο.
Ποια πάθη συμβολίζονται μέσα στο ζώδιο αυτό; Η κακή χρήση της σεξ. δύναμης, η αγάπη για δύναμη και κυριαρχία, η εξάρτηση από τα αποκτήματα.
Ο Ηρακλής χρειάζεται τρία στοιχεία για να εξαγνίσει το τρισυπόστατό της ύπαρξής του: ταπεινότητα για να δει την κατάσταση αντικειμενικά (Ταύρος), θάρρος για να αντιμετωπίσει τη κατάσταση (Λέων) και διάκριση για να βρει τον τρόπο να νικήσει (Υδροχόος).
Ωστόσο, το τέρας του υποσυνειδήτου μπορεί να έχει τα εξής εννέα ελαττώματα:
1) κακή χρήση της σεξ. ενέργειας
2) άνεση στη ζωή – τροχοπέδη για πάλη
3) συσσώρευση χρήματος
4) φοβίες
5) μίσος (η ρίζα του στην άρνηση της ένωσης, της αγάπης)
6) επιθυμία για δύναμη
7) υπερηφάνεια
8) χωριστικότητα (αντίθεση κοινωνικών θέσεων, μεταξύ εθνών, ομάδων)
9) σκληρότητα (πρόκληση πόνου στον συνάνθρωπο)
Το αθάνατο κεφάλι που δεν σκοτώνει ο ήρωας, αλλά το ελέγχει, είναι η γενεσιουργός δύναμη.
Ο Ηρακλής πριν αναλάβει τους άθλους σκότωσε εκεί που έπρεπε να αγαπήσει. Σ’ αυτό τον άθλο, εισάγει φως στα σκοτάδια της ψυχής και πετυχαίνει τον εξαγνισμό και τον μετασχηματισμό. Λόγω του ότι ο Σκορπιός συμβολίζει τον θάνατο, επέρχεται ο θάνατος δυνατών παθών, κι η ψυχή αναγεννάται.
ΑΘΛΟΣ 9 – αντιστοιχία με τον Τοξότη
«Οι στυμφαλίδες όρνιθες»
Στη λίμνη Στυμφαλία, ζούσαν κάποια φοβερά πουλιά, τα οποία είχε σιδερένιο ράμφος και νύχια και ατσάλινα φτερά. Προστατεύονταν από τον θεό Άρη. Ο Ηρακλής ανέλαβε να απαλλάξει τη περιοχή από την απειλή αυτή. Πήγε στη λίμνη, αλλά δεν έβλεπε τα πουλιά. Τότε εμφανίστηκε η θεά Αθηνά και του είπε τι να κάνει. Ο Ηρακλής άρχισε να κάνει ένα δυνατό θόρυβο με κρόταλα, τα πουλιά ταραγμένα βγήκαν από τις κρυψώνες τους κι εκείνος τα σκότωσε με δηλητηριασμένα βέλη, από το δηλητήριο της Λ. Ύδρας (προηγ. άθλος). Μερικά που σώθηκαν πέταξαν προς τη Κολχίδα, όπου ένας άλλος ήρωας, ο Ιάσονας, τα συνάντησε.
Με τον άθλο αυτό μπαίνουμε στη τελική τετράδα, το σημείο επίτευξης του σκοπού.
Στο ζώδιο του Σκορπιού ο αναζητητής της γνώσης εξουδετερώνει το φίδι της πλάνης (με τη πολλαπλότητά του). Στον Τοξότη, έχουμε τα όρνεα που κατατρώγουν τη συνείδηση κι εξουδετερώνονται με το δηλητήριο του Σκορπιού. Εδώ, δεν έχουμε πλέον την ομιλία, αλλά κάτι ευρύτερο. Σκέψεις και ιδέες που αναπτύσσονται και μπορούν να μας βλάψουν, περιορίζοντας τη διεύρυνση της συνειδητότητάς μας. Οι πολλές κι άσκοπες σκέψεις κατατρώγουν το νου. Πρέπει να αποκτήσουμε αντίληψη του δικαίου και της διάκρισης μεταξύ ορθού και μη ορθού. Στο μύθο αυτό εμφανίζεται η Αθηνά, θεά της σοφίας, να δώσει τη λύση. Ο ήρωας είναι πια αρκετά δυνατός και τα όρνεα δεν τολμούν εύκολα να επιτεθούν. Κρύβονται. Αλλά δεν παύουν να υπάρχουν. Με σοφία τα αναγκάζει να εκδηλωθούν και τα εξουδετερώνει.
Οι Στυμφαλίδες όρνιθες λένε πως ήταν τρεις μεγάλες και πολλές μικρές.
Οι τρεις είναι:
1) κακολογία (πνευματική δολοφονία)
2) περιαυτολογία (εγωιστική ομιλία)
3) επιπόλαιη προσφορά γνώσης σε αμύητους
Αυτά τα τρία κακά πολέμησε εδώ ο Ηρακλής και τις ασήμαντες σκέψεις που επέζησαν, τις εξόρισε.
ΑΘΛΟΣ 10ος – αντιστοιχία με τον Αιγόκερο
«Ο Κέρβερος – φύλακας του Άδη»
Στην είσοδο του κάτω κόσμου, υπήρχε ο Κέρβερος, ένας άγριος σκύλος με τρία κεφάλια και ουρά φιδιού. Δεν ενοχλούσε όσους έμπαιναν, αλλά κατασπάραζε όσους ήθελαν να βγουν. Ο Ευρυσθέας ζήτησε από τον Ηρακλή να του τον φέρει ζωντανό.
Πήγε λοιπόν στο ακρωτήριο Ταίναρο, βρήκε την είσοδο του Άδη και τον Κέρβερο. Λίγο πριν πλησιάσει, ελευθέρωσε δύο δεμένους ανθρώπους που τους επιτίθοντο κτήνη. Ο Κέρβερος, όταν αντίκρισε την περήφανη κορμοστασιά του ήρωα, φοβήθηκε κι έτρεξε να κρυφτεί κάτω από τον θρόνο του Πλούτωνα. Ο Πλούτωνας, κάτω από την προτροπή της Περσεφόνης, δέχτηκε να πάρει τον Κέρβερο ο Ηρακλής, αν μπορούσε να τον πιάσει. Ο ήρωας μετά από πάλη, τα κατάφερε.
Ο σκύλος με τα τρία κεφάλια, είναι πάλι η έννοια του τρισυπόστατου, το ελάττωμα που βλάπτει σώμα, ψυχή και πνεύμα. Η ουρά φιδιού είναι οι πλάνες κι οι φοβίες που δηλητηριάζουν τη πνευματική ζωή.
Στο ζώδιο του Αιγόκερου έχουμε την αναρρίχηση της ψυχής μέσα από αγώνα και πειθαρχία. Ο Ηρακλής ανεβαίνει σε ένα βουνό για να βρει την είσοδο του κάτω κόσμου., δηλαδή να εισχωρήσει στα άδυτα της ψυχής. Ο Κέρβερος με τα τρία κεφάλια, δείχνει επίσης τρία στάδια προετοιμασίας για την είσοδο στο άβατο των μυστηρίων:
α) εξαγνισμός (απελευθέρωση από τα δεσμά του υλικού κόσμου)
β) μύηση μέσω της προσωπικής μας κόλασης, για να αγγίξουμε το συμπαντικό νόημα μέσα από την εμπειρία
γ) υπηρεσία στην ανθρωπότητα.
Και τα τρία είναι απαραίτητα, ειδικά το τελευταίο, καθώς διαπιστώνουμε παράλληλα με τους άθλους, ο Ηρακλής βοηθά κι άλλους ανθρώπους που υποφέρουν. Η ψυχή δεν ξεχνά πως είναι μέρος ενός συνόλου, ένα κομμάτι της συμπαντικής ενέργειας.
Ο σκληρός αγώνας και η νίκη επί του Κέρβερου, δηλαδή κάθε υλικής επιθυμίας, απόλαυσης ή φοβίας, έχει στόχο την άνοδο στη κορυφή της γνώσης. Πρέπει ο αναζητητής όμως να αντιμετωπίσει αυτές τις αδυναμίες, πριν εισχωρήσει στο άδυτο του ναού της γνώσης. Αν μπει με θάρρος κι αυτοπεποίθηση, όπως ο Ηρακλής, οι αδυναμίες θα τον φοθηθούν, όπως ο Κέρβερος.
Η προσωπική εμπειρία μέσα από τη μάχη είναι απαραίτητη κι ο Αιγόκερος κι ο Κρόνος, μιλούν για γνώση μέσω της εμπειρίας.
ΑΘΛΟΣ 11ος – αντιστοιχία με τον Υδροχόο
«Ο καθαρισμός των στάβλων του Αυγεία»
Στην Ηλεία, ο βασιλιάς Αυγείας είχε πολλά κοπάδια βόδια, που τα έκλεινε κάθε βράδυ στους στάβλους του. Δεν τους καθάριζε όμως ποτέ. ΄Έτσι, η μυρωδιά με τα χρόνια έγινε φοβερή κι η κοπριά έφερε πανούκλα στη περιοχή. Ο Ηρακλής έπρεπε να καθαρίσει τους στάβλους μέσα σε μια μέρα. Πριν ξεκινήσει διαπραγματεύτηκε με τον Αυγεία, αν πετύχει να πάρει το 1/10 των ζώων του.
Οι στάβλοι ήταν ανάμεσα σε δύο ποτάμια. Έσκαψε λοιπόν δύο αυλάκια βαθιά, από τα ποτάμια αυτά προς τους στάβλους κι άφησε να περάσει μέσα από αυτούς το νερό τον ποταμών ορμητικά. Έτσι, πριν δύσει ο ήλιος, τα νερά είχαν παρασύρει μακριά την κοπριά. Ωστόσο, ο Αυγείας θεώρησε πως ο Ηρακλής τον ξεγέλασε με τέχνασμα και αρνήθηκε να του δώσει την ανταμοιβή.
Από την κορυφή του βουνού της μύησης, ο αναζητητής πρέπει να κατέβει στην υλική ακαθαρσία. (τετράγωνο με το Σκορπιό – οι ακαθαρσίες) Το έργο είναι πολύ σοβαρό. Πρόκειται για τον καθαρισμό των βρώμικων ελαττωμάτων του κόσμου. Ο Ηρακλής βοηθά την ανθρωπότητα πλέον. Θα λέγαμε ότι ο άθλος αυτός είναι ένας παραλληλισμός με τη προετοιμασία για την έλευση του Σωτήρα (ζώδιο που έπεται). Μοιάζει με το έργο του Ιωάννη του Βαπτιστή, ο οποίος βοηθούσε τον κόσμο να προετοιμαστεί για την κάθαρση, μέσα από τη βάφτιση.
Ο Υδροχόος είναι ένα ζώδιο που απεικονίζεται με τον άνθρωπο και την υδρία. Από την υδρία διαχέονται δύο ποταμοί, αυτός της ζωής κι αυτός της αγάπης.
Αν εξετάσουμε τους κυβερνήτες των δεκανών, έχουμε τον Κρόνο, τη γνώση που απελευθερώνει από την υλική εξάρτηση, τον Ερμή, τη φώτιση (εξ ου κι η φαεινή ιδέα του Ηρακλή για να χρησιμοποιήσει το νερό των ποταμών) και την Αφροδίτη, την ανάδυση της πανανθρώπινης αγάπης.
Πριν προχωρήσει ο αναζητητής της γνώσης στο τελευταίο σκαλοπάτι, πρέπει να έχει αίσθηση της ανιδιοτελούς αγάπης.
Ο Ηρακλής γκρεμίζει τα φράγματα που εμποδίζουν το νερό να τρέξει προς τους στάβλους. Η ανθρώπινη ψυχή, στην εξέλιξή της, γκρεμίζει τα στενά όρια της χωριστικότητας, της ιδιοτέλειας, της σκοπιμότητας.
Η άρνηση του Αυγεία να πληρώσει τον Ηρακλή, δηλώνει πως ο άνθρωπος δεν προσφέρει στην ανθρωπότητα για υλικά οφέλη. Αλλά κάνει επίσης της επισήμανση πως η ανθρωπότητα είναι πολύ πιθανό να φανεί αχάριστη προς τον ευεργέτη της. Ο ευεργέτης όμως ευεργετείται από το ίδιο του το έργο.
Έχει απομακρυνθεί πλέον από το απέναντι ζώδιο του Λέοντα, δηλαδή την ατομική κι εγωιστική αγάπη και προσφέρεται προς όλη την ανθρωπότητα. Στην αχαριστία δε, δεν παρασύρεται από εκδικητική διάθεση (τετράγωνο με τον Σκορπιό). Είναι απελευθερωμένος από υλικές εξαρτήσεις (τετράγωνο με τον Ταύρο).
ΑΘΛΟΣ 12ος – αντιστοιχία με τους Ιχθείς
«Τα κόκκινα βόδια του Γηρυόνη»
Ο Γηρυόνης ήταν ένα γίγαντας με δύο πόδια, από τη μέση και πάνω όμως χωριζόταν σε τρία σώματα. Είχε λοιπόν, τρία κεφάλια και έξι χέρια. Του ανήκε ένα ξακουστό κοπάδι με όμορφα κόκκινα βόδια. Το κοπάδι φύλασσε ένας πιστός βοσκός κι ο τρομερός του σκύλος, που είχε δύο κεφάλια. Ο Ηρακλής έπρεπε να κλέψει τα όμορφα βόδια.
Ο ήρωας φθάνει και σκοτώνει τον σκύλο και τον βοσκό. Όμως με τον Γηρυόνη δεν μπορούσε να τα βάλει σώμα με σώμα. Άφησε το ρόπαλό του και χρησιμοποίησε τα δηλητηριασμένα βέλη του. Έτσι τον εξουδετέρωσε και πήρε τα βόδια.
Τα κόκκινα όμορφα βόδια συμβολίζουν τις κατώτερες επιθυμίες μας, φρουρούνται από ένα βοσκό (τον νου) κι ένα σκύλο με δύο κεφάλια (τη μορφή της ύλης και το συναίσθημα της ψυχής). Ο Ηρακλής σκότωσε τις δεσμεύσεις του νου της ύλης και της ψυχοσυναισθηματικής του φύσης. Κατόπιν είχε να παλέψει με το τέρας του ανθρώπου σε όλες τις διαστάσεις (σώμα, πνεύμα, ψυχή). Χρησιμοποιεί πάλι το δηλητήριο του Σκορπιού, στοιχείο που πήρε μετά την επαφή με το εσωτερικό του πυρ, τον εξαγνισμό.
Το ανθρώπινο τέρας εδώ έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του και πεθαίνει. Ο άνθρωπος γίνεται κοσμοσωτήρας και λυτρώνεται από τη κατώτερη φύση του.
Οι τρεις δεκανοί εκφράζουν, την επαφή με το θείο (Δίας/Ποσειδώνας στον πρώτο), την συνειδητοποιημένη επαφή με τη ψυχή (Σελήνη) και είναι έτοιμος για τη μάχη με ένα συμπαντικό σκοπό πλέον (Άρης/Πλούτωνας).
Ας μη ξεχνάμε πως αυτή η μάχη δίδεται για το καλό του κόσμου, καθώς η Αφροδίτη βρίσκεται στην έξαρσή της εδώ.
«Η ζώνη της Ιππολύτης»
Στον επόμενο άθλο ο Ευρυσθέας ζήτησε τη χρυσή ζώνη της Ιππολύτης, βασίλισσας των Αμαζόνων. Οι πολεμοχαρείς Αμαζόνες ζούσαν τον Πόντο. Όταν ο Ηρακλής έφθασε εκεί, συνάντησε την Ιππολύτη και της ζήτησε τη ζώνη, για να μην αναγκαστεί να πολεμήσει τόσο γενναίες και υπερήφανες γυναίκες. Η Ιππολύτη συμφώνησε, αλλά αντέδρασαν οι άλλες Αμαζόνες, κάτω από την προτροπή μίας εξ αυτών, η οποία δεν ήταν παρά η θεά Ήρα μεταμφιεσμένη. Στη μάχη που δόθηκε, σκοτώθηκε η Ιππολύτη και οι Αμαζόνες υποχωρούν. Ο Ηρακλής κερδίζει τη ζώνη, αλλά κι αυτός ο άθλος έφερε θάνατο, όπως ο πρώτος στον Κριό.
Υπάρχει κι εδώ το πνεύμα του Άρη, όπως στα άλογα του Διομήδη. Οι Αμαζόνες αγαπούσαν τον Άρη και ίππευαν άλογα. Ήταν αυτοκέφαλες και πολεμοχαρείς.
Στην επιστροφή του, έσωσε την Ησιόνη, μία κοπέλα, από την κοιλιά ενός κήτους, για να συμψηφίσει τη ζωή που χάθηκε.
Εδώ έχουμε τον Ηρακλή, ένα ρωμαλέο εκπρόσωπο του αρσενικού γένους να εισβάλει στη περιοχή που οι άντρες αποκλείονταν. Υπάρχει έντονη η εικόνα της πάλης των δύο φύλων, του αρσενικού και του θηλυκού. Η βασίλισσα, σαν ευφυής που είναι, επιδιώκει την συνεννόηση για την αποφυγή της μάχης. Ωστόσο, η Ήρα (δηλαδή πάλι η ψυχή) μεταμφιεσμένη (δηλαδή κρυμμένη, καλυμμένη) δημιουργεί πρόβλημα. Δεν υποκύπτει και ζητά τη μάχη.
Μετά τη μάχη κατά του εγωισμού (Λέων), ο αναζητητής της γνώσης, έχει λοιπόν να παλέψει για να αποκτήσει τη ζώνη της αγνότητας (κατά πολλούς ερμηνευτές), ή της ενότητας (κατ’ άλλους). Η Παρθένος είναι το ζώδιο της αγνότητας, πνευματικής και φυσικής.
Ο Ηρακλής παίρνει τη ζώνη, δηλαδή επιτελεί τον άθλο, αλλά μέσα από πόνο, θάνατο, διάλυση. Στην διαδικασία δεν υπήρξε αγνότητα (πνεύματος) ή ενότητα (πνεύματος και ψυχής).
Στο σημείο αυτό της ανάπτυξης, ο άνθρωπος χρειάζεται να έχει υπομονή, ανεκτικότητα, να αναλύει τα δεδομένα και να ερευνά τη λεπτομέρεια του έργου. Να μην ασκεί αρνητική κριτική που φέρνει έριδες και πολεμική διάθεση. Η αγνότητα του πνεύματος πρέπει να διαφυλαχθεί για παραγωγικούς σκοπούς (οι Αμαζόνες ζευγάρωναν με άντρες μόνο για λόγους αναπαραγωγής), με στόχο όμως τη προσωπική θυσία (από το απέναντι ζώδιο των Ιχθύων).
Ας μην ξεχνάμε πως η Παρθένος δεν εμφανίζεται χωρίς παιδί. Είτε αυτό αφορά την θεά Δήμητρα (που αντιστοιχεί στο ζώδιο της Παρθένου) και τη κόρη της Περσεφόνη, είτε τη Παρθένο Μαρία και τον Ιησού. Η παραγωγικότητα λοιπόν του αγνού πνεύματος βοηθά στον μετασχηματισμό και τη μεταμόρφωση, στο τέλος του κύκλου της μαθητείας (Ιχθείς).
ΑΘΛΟΣ 7 και αντιστοιχία με τον Ζυγό
«Ο Ερυμάνθιος Κάπρος»
Στον Ερύμανθο ζούσε ένα τρομερό αγριογούρουνο που κατέστρεφε τα σπαρτά (ας θυμηθούμε το προηγούμενο ζώδιο, την Παρθένο) κι όσοι πήγαν να το σκοτώσουν βρήκαν τραγικό θάνατο. Ο Ευρυσθέας διέταξε τον Ηρακλή να του το φέρει ζωντανό στην Τίρυνθα. Στην περιοχή εκείνη, όμως, ζούσαν και κένταυροι οι οποίοι δεν συμπαθούσαν τους ανθρώπους. Μεταξύ αυτών, ο Ηρακλής είχε ένα φίλο τον Φώλο και τον δάσκαλό του τον Χείρωνα. Φιλοξενήθηκε από τον Φώλο και το βράδυ άρχισε ένα γλέντι με τον ίδιο τον Φώλο και τον Χείρωνα. Οι άλλοι κένταυροι μύρισαν το κρασί και θύμωσαν, γιατί θεώρησαν πως ανήκε σε όλους. Έγινε ένας καυγάς, όπου σκοτώνεται ο Φώλος και τραυματίζεται ο Χείρωνας. Φεύγει κυνηγημένος και βρίσκει το αγριογούρουνο. Δεν του επιτίθεται αμέσως, αλλά με τέχνασμα τον δένει με θηλιά και τον σέρνει από τα πόδια, κάτω από τις παγωμένες κορυφές του βουνού.
Ας εξετάσουμε λίγο τα στοιχεία του μύθου. Ο προηγούμενος άθλος έφερε την παραγωγικότητα του πνεύματος και τους καρπούς. Τους καρπούς αυτούς απειλεί η παρουσία του κάπρου. Ο Ηρακλής επαναπαύεται, καθώς σταματά για να γλεντήσει με τους φίλους του. Στο ζώδιο του Ζυγού έχουμε τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους. Όταν γίνονται κάτω από καθεστώς χαλάρωσης, ο μαθητής χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του κι έτσι έρχεται η τραγωδία. Ο Ηρακλής κάθεται στη σπηλιά του κενταύρου και δέχεται τη φιλοξενία του (τετράγωνο με τον Καρκίνο), αλλά αυτό φέρνει διχόνοια, μάχη, τραυματισμό και θάνατο (Από το απέναντι ζώδιο του Κριού). Ο Ηρακλής βλάπτει δύο φίλους, τον Φώλο (φυσική δύναμη) και τον Χείρωνα (σοφία). Αυτά τα στοιχεία χάνονται στον άνθρωπο με τη μέθη και τη διασκέδαση.
Πηγαίνοντας τώρα για τον κάπρο, ανεβαίνει στη κορυφή του χιονισμένου βουνού (τετράγωνο του Ζυγού με τον Αιγόκερο). Χρησιμοποιεί το τέχνασμα κι όχι τη μυϊκή δύναμη. Μετά το πάθημα, δεν σπαταλά δυνάμεις. Ζυγίζει τις καταστάσεις, μέσα στο ζώδιο του ζυγού, έχοντας αφήσει στο απέναντι ζώδιο την επιθετικότητα.
Μαθαίνει την ισορροπία δυνάμεων και σκέπτεται πριν δράσει. Ο άνθρωπος ισορροπεί την ζωική με τη πνευματική του δύναμη.
ΑΘΛΟΣ 8 – αντιστοιχία με το Σκορπιό
«Η Λερναία Ύδρα»
Κοντά στη Τίρυνθα, υπήρχε ένα έλος, η Λέρνα. Εκεί ζούσε ένα φοβερό φίδι, η Λ. Ύδρα. Τη νύχτα έβγαινε και ρήμαζε τα ζώα της περιοχής. Τη μέρα δεν επέτρεπε σε κανένα να ποτίσει τα χωράφια του. Ο Ηρακλής έπρεπε να σκοτώσει τη Λ. Ύδρα. Αυτή ήταν ένα τέρας με 9 φιδίσια κεφάλια, όπου το κεντρικό ήταν αθάνατο. Ο Ηρακλής είδε πως κόβοντας ένα κεφάλι ξεπηδούσαν δύο άλλα. Τότε, ζήτησε από τον ανιψιό του Ιόλαο που τον ακολούθησε, να καίει τον κομμένο λαιμό πριν βγουν τα δύο κεφάλια. Το τελευταίο, το αθάνατο, το έθαψε στα βάθη της γης κάτω από ένα βράχο.
Τα εννέα κεφάλια είναι ένας αριθμός που προκύπτει από το 3 Χ 3, η τριαδικότητα, σώμα – ψυχή – πνεύμα. Το ελάττωμα που κόβεται, αντί να χαθεί διπλασιάζεται. Στην ουσία χρειάζεται όχι κοπή, γιατί το στέλεχος παραμένει, αλλά κάψιμο και μάλιστα με το Ιερό Πυρ, το εσώτερο πυρ. Μόνο τότε χάνεται το ελάττωμα. Μέσα στο βάλτο (Σκορπιός) των παθών (Σκορπιός) χρειάζεται ο εξαγνισμός. Μόνο έτσι αντιμετωπίζεται το δηλητήριο των επιθυμιών του ασυνειδήτου. Το κεντρικό κι αθάνατο κεφάλι, υποτάσσεται, ζει αλλά εξουσιάζεται από τον άνθρωπο.
Ποια πάθη συμβολίζονται μέσα στο ζώδιο αυτό; Η κακή χρήση της σεξ. δύναμης, η αγάπη για δύναμη και κυριαρχία, η εξάρτηση από τα αποκτήματα.
Ο Ηρακλής χρειάζεται τρία στοιχεία για να εξαγνίσει το τρισυπόστατό της ύπαρξής του: ταπεινότητα για να δει την κατάσταση αντικειμενικά (Ταύρος), θάρρος για να αντιμετωπίσει τη κατάσταση (Λέων) και διάκριση για να βρει τον τρόπο να νικήσει (Υδροχόος).
Ωστόσο, το τέρας του υποσυνειδήτου μπορεί να έχει τα εξής εννέα ελαττώματα:
1) κακή χρήση της σεξ. ενέργειας
2) άνεση στη ζωή – τροχοπέδη για πάλη
3) συσσώρευση χρήματος
4) φοβίες
5) μίσος (η ρίζα του στην άρνηση της ένωσης, της αγάπης)
6) επιθυμία για δύναμη
7) υπερηφάνεια
8) χωριστικότητα (αντίθεση κοινωνικών θέσεων, μεταξύ εθνών, ομάδων)
9) σκληρότητα (πρόκληση πόνου στον συνάνθρωπο)
Το αθάνατο κεφάλι που δεν σκοτώνει ο ήρωας, αλλά το ελέγχει, είναι η γενεσιουργός δύναμη.
Ο Ηρακλής πριν αναλάβει τους άθλους σκότωσε εκεί που έπρεπε να αγαπήσει. Σ’ αυτό τον άθλο, εισάγει φως στα σκοτάδια της ψυχής και πετυχαίνει τον εξαγνισμό και τον μετασχηματισμό. Λόγω του ότι ο Σκορπιός συμβολίζει τον θάνατο, επέρχεται ο θάνατος δυνατών παθών, κι η ψυχή αναγεννάται.
ΑΘΛΟΣ 9 – αντιστοιχία με τον Τοξότη
«Οι στυμφαλίδες όρνιθες»
Στη λίμνη Στυμφαλία, ζούσαν κάποια φοβερά πουλιά, τα οποία είχε σιδερένιο ράμφος και νύχια και ατσάλινα φτερά. Προστατεύονταν από τον θεό Άρη. Ο Ηρακλής ανέλαβε να απαλλάξει τη περιοχή από την απειλή αυτή. Πήγε στη λίμνη, αλλά δεν έβλεπε τα πουλιά. Τότε εμφανίστηκε η θεά Αθηνά και του είπε τι να κάνει. Ο Ηρακλής άρχισε να κάνει ένα δυνατό θόρυβο με κρόταλα, τα πουλιά ταραγμένα βγήκαν από τις κρυψώνες τους κι εκείνος τα σκότωσε με δηλητηριασμένα βέλη, από το δηλητήριο της Λ. Ύδρας (προηγ. άθλος). Μερικά που σώθηκαν πέταξαν προς τη Κολχίδα, όπου ένας άλλος ήρωας, ο Ιάσονας, τα συνάντησε.
Με τον άθλο αυτό μπαίνουμε στη τελική τετράδα, το σημείο επίτευξης του σκοπού.
Στο ζώδιο του Σκορπιού ο αναζητητής της γνώσης εξουδετερώνει το φίδι της πλάνης (με τη πολλαπλότητά του). Στον Τοξότη, έχουμε τα όρνεα που κατατρώγουν τη συνείδηση κι εξουδετερώνονται με το δηλητήριο του Σκορπιού. Εδώ, δεν έχουμε πλέον την ομιλία, αλλά κάτι ευρύτερο. Σκέψεις και ιδέες που αναπτύσσονται και μπορούν να μας βλάψουν, περιορίζοντας τη διεύρυνση της συνειδητότητάς μας. Οι πολλές κι άσκοπες σκέψεις κατατρώγουν το νου. Πρέπει να αποκτήσουμε αντίληψη του δικαίου και της διάκρισης μεταξύ ορθού και μη ορθού. Στο μύθο αυτό εμφανίζεται η Αθηνά, θεά της σοφίας, να δώσει τη λύση. Ο ήρωας είναι πια αρκετά δυνατός και τα όρνεα δεν τολμούν εύκολα να επιτεθούν. Κρύβονται. Αλλά δεν παύουν να υπάρχουν. Με σοφία τα αναγκάζει να εκδηλωθούν και τα εξουδετερώνει.
Οι Στυμφαλίδες όρνιθες λένε πως ήταν τρεις μεγάλες και πολλές μικρές.
Οι τρεις είναι:
1) κακολογία (πνευματική δολοφονία)
2) περιαυτολογία (εγωιστική ομιλία)
3) επιπόλαιη προσφορά γνώσης σε αμύητους
Αυτά τα τρία κακά πολέμησε εδώ ο Ηρακλής και τις ασήμαντες σκέψεις που επέζησαν, τις εξόρισε.
ΑΘΛΟΣ 10ος – αντιστοιχία με τον Αιγόκερο
«Ο Κέρβερος – φύλακας του Άδη»
Στην είσοδο του κάτω κόσμου, υπήρχε ο Κέρβερος, ένας άγριος σκύλος με τρία κεφάλια και ουρά φιδιού. Δεν ενοχλούσε όσους έμπαιναν, αλλά κατασπάραζε όσους ήθελαν να βγουν. Ο Ευρυσθέας ζήτησε από τον Ηρακλή να του τον φέρει ζωντανό.
Πήγε λοιπόν στο ακρωτήριο Ταίναρο, βρήκε την είσοδο του Άδη και τον Κέρβερο. Λίγο πριν πλησιάσει, ελευθέρωσε δύο δεμένους ανθρώπους που τους επιτίθοντο κτήνη. Ο Κέρβερος, όταν αντίκρισε την περήφανη κορμοστασιά του ήρωα, φοβήθηκε κι έτρεξε να κρυφτεί κάτω από τον θρόνο του Πλούτωνα. Ο Πλούτωνας, κάτω από την προτροπή της Περσεφόνης, δέχτηκε να πάρει τον Κέρβερο ο Ηρακλής, αν μπορούσε να τον πιάσει. Ο ήρωας μετά από πάλη, τα κατάφερε.
Ο σκύλος με τα τρία κεφάλια, είναι πάλι η έννοια του τρισυπόστατου, το ελάττωμα που βλάπτει σώμα, ψυχή και πνεύμα. Η ουρά φιδιού είναι οι πλάνες κι οι φοβίες που δηλητηριάζουν τη πνευματική ζωή.
Στο ζώδιο του Αιγόκερου έχουμε την αναρρίχηση της ψυχής μέσα από αγώνα και πειθαρχία. Ο Ηρακλής ανεβαίνει σε ένα βουνό για να βρει την είσοδο του κάτω κόσμου., δηλαδή να εισχωρήσει στα άδυτα της ψυχής. Ο Κέρβερος με τα τρία κεφάλια, δείχνει επίσης τρία στάδια προετοιμασίας για την είσοδο στο άβατο των μυστηρίων:
α) εξαγνισμός (απελευθέρωση από τα δεσμά του υλικού κόσμου)
β) μύηση μέσω της προσωπικής μας κόλασης, για να αγγίξουμε το συμπαντικό νόημα μέσα από την εμπειρία
γ) υπηρεσία στην ανθρωπότητα.
Και τα τρία είναι απαραίτητα, ειδικά το τελευταίο, καθώς διαπιστώνουμε παράλληλα με τους άθλους, ο Ηρακλής βοηθά κι άλλους ανθρώπους που υποφέρουν. Η ψυχή δεν ξεχνά πως είναι μέρος ενός συνόλου, ένα κομμάτι της συμπαντικής ενέργειας.
Ο σκληρός αγώνας και η νίκη επί του Κέρβερου, δηλαδή κάθε υλικής επιθυμίας, απόλαυσης ή φοβίας, έχει στόχο την άνοδο στη κορυφή της γνώσης. Πρέπει ο αναζητητής όμως να αντιμετωπίσει αυτές τις αδυναμίες, πριν εισχωρήσει στο άδυτο του ναού της γνώσης. Αν μπει με θάρρος κι αυτοπεποίθηση, όπως ο Ηρακλής, οι αδυναμίες θα τον φοθηθούν, όπως ο Κέρβερος.
Η προσωπική εμπειρία μέσα από τη μάχη είναι απαραίτητη κι ο Αιγόκερος κι ο Κρόνος, μιλούν για γνώση μέσω της εμπειρίας.
ΑΘΛΟΣ 11ος – αντιστοιχία με τον Υδροχόο
«Ο καθαρισμός των στάβλων του Αυγεία»
Στην Ηλεία, ο βασιλιάς Αυγείας είχε πολλά κοπάδια βόδια, που τα έκλεινε κάθε βράδυ στους στάβλους του. Δεν τους καθάριζε όμως ποτέ. ΄Έτσι, η μυρωδιά με τα χρόνια έγινε φοβερή κι η κοπριά έφερε πανούκλα στη περιοχή. Ο Ηρακλής έπρεπε να καθαρίσει τους στάβλους μέσα σε μια μέρα. Πριν ξεκινήσει διαπραγματεύτηκε με τον Αυγεία, αν πετύχει να πάρει το 1/10 των ζώων του.
Οι στάβλοι ήταν ανάμεσα σε δύο ποτάμια. Έσκαψε λοιπόν δύο αυλάκια βαθιά, από τα ποτάμια αυτά προς τους στάβλους κι άφησε να περάσει μέσα από αυτούς το νερό τον ποταμών ορμητικά. Έτσι, πριν δύσει ο ήλιος, τα νερά είχαν παρασύρει μακριά την κοπριά. Ωστόσο, ο Αυγείας θεώρησε πως ο Ηρακλής τον ξεγέλασε με τέχνασμα και αρνήθηκε να του δώσει την ανταμοιβή.
Από την κορυφή του βουνού της μύησης, ο αναζητητής πρέπει να κατέβει στην υλική ακαθαρσία. (τετράγωνο με το Σκορπιό – οι ακαθαρσίες) Το έργο είναι πολύ σοβαρό. Πρόκειται για τον καθαρισμό των βρώμικων ελαττωμάτων του κόσμου. Ο Ηρακλής βοηθά την ανθρωπότητα πλέον. Θα λέγαμε ότι ο άθλος αυτός είναι ένας παραλληλισμός με τη προετοιμασία για την έλευση του Σωτήρα (ζώδιο που έπεται). Μοιάζει με το έργο του Ιωάννη του Βαπτιστή, ο οποίος βοηθούσε τον κόσμο να προετοιμαστεί για την κάθαρση, μέσα από τη βάφτιση.
Ο Υδροχόος είναι ένα ζώδιο που απεικονίζεται με τον άνθρωπο και την υδρία. Από την υδρία διαχέονται δύο ποταμοί, αυτός της ζωής κι αυτός της αγάπης.
Αν εξετάσουμε τους κυβερνήτες των δεκανών, έχουμε τον Κρόνο, τη γνώση που απελευθερώνει από την υλική εξάρτηση, τον Ερμή, τη φώτιση (εξ ου κι η φαεινή ιδέα του Ηρακλή για να χρησιμοποιήσει το νερό των ποταμών) και την Αφροδίτη, την ανάδυση της πανανθρώπινης αγάπης.
Πριν προχωρήσει ο αναζητητής της γνώσης στο τελευταίο σκαλοπάτι, πρέπει να έχει αίσθηση της ανιδιοτελούς αγάπης.
Ο Ηρακλής γκρεμίζει τα φράγματα που εμποδίζουν το νερό να τρέξει προς τους στάβλους. Η ανθρώπινη ψυχή, στην εξέλιξή της, γκρεμίζει τα στενά όρια της χωριστικότητας, της ιδιοτέλειας, της σκοπιμότητας.
Η άρνηση του Αυγεία να πληρώσει τον Ηρακλή, δηλώνει πως ο άνθρωπος δεν προσφέρει στην ανθρωπότητα για υλικά οφέλη. Αλλά κάνει επίσης της επισήμανση πως η ανθρωπότητα είναι πολύ πιθανό να φανεί αχάριστη προς τον ευεργέτη της. Ο ευεργέτης όμως ευεργετείται από το ίδιο του το έργο.
Έχει απομακρυνθεί πλέον από το απέναντι ζώδιο του Λέοντα, δηλαδή την ατομική κι εγωιστική αγάπη και προσφέρεται προς όλη την ανθρωπότητα. Στην αχαριστία δε, δεν παρασύρεται από εκδικητική διάθεση (τετράγωνο με τον Σκορπιό). Είναι απελευθερωμένος από υλικές εξαρτήσεις (τετράγωνο με τον Ταύρο).
ΑΘΛΟΣ 12ος – αντιστοιχία με τους Ιχθείς
«Τα κόκκινα βόδια του Γηρυόνη»
Ο Γηρυόνης ήταν ένα γίγαντας με δύο πόδια, από τη μέση και πάνω όμως χωριζόταν σε τρία σώματα. Είχε λοιπόν, τρία κεφάλια και έξι χέρια. Του ανήκε ένα ξακουστό κοπάδι με όμορφα κόκκινα βόδια. Το κοπάδι φύλασσε ένας πιστός βοσκός κι ο τρομερός του σκύλος, που είχε δύο κεφάλια. Ο Ηρακλής έπρεπε να κλέψει τα όμορφα βόδια.
Ο ήρωας φθάνει και σκοτώνει τον σκύλο και τον βοσκό. Όμως με τον Γηρυόνη δεν μπορούσε να τα βάλει σώμα με σώμα. Άφησε το ρόπαλό του και χρησιμοποίησε τα δηλητηριασμένα βέλη του. Έτσι τον εξουδετέρωσε και πήρε τα βόδια.
Τα κόκκινα όμορφα βόδια συμβολίζουν τις κατώτερες επιθυμίες μας, φρουρούνται από ένα βοσκό (τον νου) κι ένα σκύλο με δύο κεφάλια (τη μορφή της ύλης και το συναίσθημα της ψυχής). Ο Ηρακλής σκότωσε τις δεσμεύσεις του νου της ύλης και της ψυχοσυναισθηματικής του φύσης. Κατόπιν είχε να παλέψει με το τέρας του ανθρώπου σε όλες τις διαστάσεις (σώμα, πνεύμα, ψυχή). Χρησιμοποιεί πάλι το δηλητήριο του Σκορπιού, στοιχείο που πήρε μετά την επαφή με το εσωτερικό του πυρ, τον εξαγνισμό.
Το ανθρώπινο τέρας εδώ έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του και πεθαίνει. Ο άνθρωπος γίνεται κοσμοσωτήρας και λυτρώνεται από τη κατώτερη φύση του.
Οι τρεις δεκανοί εκφράζουν, την επαφή με το θείο (Δίας/Ποσειδώνας στον πρώτο), την συνειδητοποιημένη επαφή με τη ψυχή (Σελήνη) και είναι έτοιμος για τη μάχη με ένα συμπαντικό σκοπό πλέον (Άρης/Πλούτωνας).
Ας μη ξεχνάμε πως αυτή η μάχη δίδεται για το καλό του κόσμου, καθώς η Αφροδίτη βρίσκεται στην έξαρσή της εδώ.